There are currently 46 names in this directory beginning with the letter M.
M
Machoń Zbigniew
Zbigniew Machoń urodził się 28 maja 1952 roku w Chocianowie k. Polkowic. W 1971 r. ukończył Technikum Górnictwa Rud w Lubinie. W latach 1971–1990 był konstruktorem w Fabryce Automatów Tokarskich Ponar Wrocław Zakład nr 2 / Fabryce Urządzeń Mechanicznych Ponar-Chocianów. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, członkiem Komitetu Założycielskiego, a od 12 grudnia 1980 przewodniczącym Komisji Zakładowej, w 1981 członkiem Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej w Chocianowie. W czerwcu 1981 był delegatem na I Walny Zjazd Delegatów Województwa Legnickiego, następnie Regionu Dolny Śląsk, a 24 października 1981 na II Walny Zjazd Delegatów Województwa Legnickiego. Od stycznia do maja 1981 r. współzałożycielem, autorem tekstów i redaktorem zakładowego niezależnego pisma „Biuletyn Informacyjny NSZZ »Solidarność« FAT/FUM w Chocianowie”. W styczniu 1982 był kolporterem chocianowskiego podziemnego „Serwisu Informacyjnego NSZZ »Solidarność«”. 20 marca 1982 został internowany i przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Głogowie, a 29 kwietnia 1982 zwolniony. 31 sierpnia 1982 uczestniczył w manifestacji w Chocianowie. W latach 1982–1989 był kolporterem pism podziemnych, m.in. „Serwisu Informacyjnego MKS w Legnicy”, „Z Dnia na Dzień”, „Zagłębia Miedziowego”, „Solidarności Walczącej”. W latach 1983–1987 był związany z Towarzystwem Przyjaciół KUL. Po 1989 r. nadal działał w „Solidarności” i udzielał się politycznie.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Macutkiewicz Marek
Marek Macutkiewicz – urodzony na Litwie Sybirak, Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Poznaniu, uczestnik wydarzeń Poznań 56’, działacz społeczny, propagator działań patriotycznych i edukacyjnych. Jest także jednym z najbardziej czynnych członków Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, uczestniczy w różnych działaniach, w tym w zbiórkach darów i przewożenia ich do Polaków na Litwie, współpracuje z organizacjami pozarządowymi w ramach upamiętniania polskich miejsc pamięci na Litwie. Nagrodę Drzwi do wolności podczas 14. Festiwalu Filmowego NNW odebrał z rąk Pawła Nowackiego, producenta filmowego i telewizyjnego, dziennikarza, historyka sztuki, opozycjonisty.
„Związany jestem z WIiniukami, AK, Stowarzyszeniem Odra Niemen. Jeżdżąc z młodzieżą na Wileńszczyzę słyszę, że to co tam zobaczyli i słyszeli zostanie w nich do końca życia. Ze Stowarzyszeniem Odra Niemen chcemy oddać hołd tym, których groby zostały na Litwie, Łotwie, Estoni. Staramy się, by pozostała pamięć o tych, którzy polegli” – powiedział pan Marek odbierając Drzwi do Wolności festiwalu NNW.
Maczek Stanisław Gen.
Gen. Stanisław Maczek – z wykształcenia filozof, ale poświęcił się służbie wojskowej. W czasie II wojny światowej dowodził 1. Dywizją Pancerną, która po zwycięskiej bitwie pod Falaise uczestniczyła w wyzwalaniu Belgii i Holandii. To wtedy jego żołnierze zyskali przydomek „Czarnych diabłów”. Niemcy panicznie się ich bali, a gen. Stanisław Maczek nie przegrał na swoim szlaku bojowym ani jednej bitwy. Sygnet Niepodległości 14. Festiwalu Filmowego NNW odebrała wnuczka pana generała, Karolina Maczek-Skillen, która specjalnie z tej okazji przyjechała do Gdyni z wielkiej Brytanii. Uhonorowanie wręczył dr Filip Musiał, dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie.
„Jestem wdzięczna że zostałam zaproszona na tak wspaniałą uroczystość. Dziadek mówił, że żołnierz polski walczy po wielu stronach ale umiera tylko dla Polski. Dziadek niestety nigdy nie wrócił do wolnej Polski, ale dzisiaj jestem przekonana, że jest tutaj duszą i jest dumny z tej wolnej Polski i z tego, że te wspaniałe filmy historyczne pokazują historię, uczą historii, po to żeby nigdy to co się zdarzyło w przeszłości nie zdarzyło się w przyszłości” – mówiła wnuczka generała Maczka odbierając Sygnet Niepodległości.
Magott Bożena
Bożena Magott to dziennikarka, sekretarz generalny sekcji zagranicznej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Dzięki niej SDP stało się członkiem Europejskiej Federacji Dziennikarzy i w latach komuny nie zostało zdelegalizowane. Przez lata była francuskim korespondentam Tygodnika Solidarność, opiekowała się związkowcami przyjeżdżającymi na szkolenia. Aktywnie uczestniczyła w opracowaniu programów Radia Solidarność w Paryżu. Laureatka Drzwi do Wolności 14. Festiwalu Filmowego NNW.
Majcherczyk Jerzy
Jerzy Majcherczyk ur. 12 maja 1952 w Siewierzu – polski podróżnik, odkrywca, kajakarz i organizator wypraw w rejony Ameryki Łacińskiej. Wśród swoich dokonań może wyróżnić się między innymi: uczestnictwem w zespole, który odkrył Kanion Colca w Peru, najgłębszy kanion na ziemi, który zespół z Jerzym Majcherczykiem przepłynął kajakami rzeką RIO COLCA w 1981r. Od czasów studenckich interesował się kajakarstwem, co poskutkowało założeniem Akademickiego Klubu Kajakowego BYSTRZE w Krakowie w roku 1972. Jedna z pierwszych wypraw, w jakich brał udział, nosi nazwę Polska Akademicka Wyprawa Kajakowa CANOANDES'79. W 1981 wraz z Andrzejem Piętowskim, Piotrem Chmielińskim, Stefanem Danielskim, Krzysztofem Kraśniewskim, Jackiem Boguckim i Zbigniewiem Bzdakiem spłynął rzeką Colca (Peru), podczas której dokonano odkrycia najgłębszego kanionu ziemi. Był organizatorem Polsko- Amerykańsko-Peruwiańskiej Wyprawy Naukowo Eksploracyjnej COLCA CONDOR 2008 & 09, która dokończyła eksplorację „Cruz del Condor” ostatniego dziewiczego odcinka Kanionu Colca. Po tej wyprawie Majcherczyk został pierwszym i jedynym człowiekiem w historii, który pokonał cały kanion (120 km) od jego wnętrza. Aktualnie mieszka w USA, w stanie New Jersey. Wraz z małżonką prowadzi biuro podróży Classic Travel.
Laureat Nagrody Żródło 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW w Gdyni.
Majchrzak Piotr
Piotr Majchrzak – najmłodsza ofiara stanu wojennego w Poznaniu. W maju 1982 r. 19 letni Piotr Majchrzak został pobity pod kawiarnią „ WZ” w centrum Poznania. Okoliczności zdarzenia nie ustalono, sprawców nie znaleziono. Nieprzytomny chłopak został przewieziony do szpitala, gdzie po tygodniu zmarł nie odzyskawszy przytomności. Jego pogrzeb był głośną, patriotyczną manifestacją, mimo, że jego koledzy dostali ostrzeżenia, by nie brać w nim udziału.
“Jestem bardzo wzruszony, żałuję tylko, że nie ma dziś ze mną mojej żony, która przez 40 lat walczyła o prawdę. Dziękujemy Festiwalowi za pamięć o Piotrze” – mówił jego ojciec Jerzy odbierając Sygnet Niepodległości 14 Festiwalu NNW . Opowiedział też o okolicznościach zabójstwa syna – „Stan wojenny, piękny miesiąc maj, nasz syn uczy się u koleżanki do egzaminów. Wraca do domu, żeby zdążyć przed godziną policyjną, idzie na przystanek, obok jest lokal gdzie odbywa się potańcówka. Jako przypadkowa osoba jest kontrolowany przez ZOMO. (…) Syn miał w klapie wpięty opornik – znak protestu przeciw Polsce Ludowej. Starsi od niego może zaledwie o dwa lata oprawcy katują go. Dopadają go na schodach kościoła. (…) Z moją żoną przez 40 lat walczyliśmy o prawdę, rozprawy były umarzane. (…) Ja już chcę odejść i spotkać się z moim synem – mówiła moja żona. Teraz na nas patrzy i cieszy się, że doczekaliśmy dla syna takiego wspaniałego wyróżnienia”.
Dodał też słowa podziękowania dla dr Karola Nawrockiego za wznowienie przez IPN badania sprawy Piotra Majchrzaka. Na koniec powiedział, że na miejscu gdzie Piotra skatowano stoi kamień z inskrypcją „Jeśli ludzie zamilkną kamienie wołać będą „
Majdzik Mieczysław
Mieczysław Majdzik (ur. 20 lutego 1929, zm. 3 września 2002) – działacz opozycji niepodległościowej i politycznej w PRL, więzień stalinowski.
Kochał Polskę ponad wszystko. Tego nauczył go ojciec, Zygmunt, legionista 5 pułku piechoty Legionów. Marszałek Piłsudski powiedział o tej jednostce "Zuchowaci". Tacy byli ci żołnierze i tak wychowywali swoje dzieci. Najpiękniejszym świadectwem tych wartości jest życiorys Mieczysława Majdzika.
Gdy po okupacji niemieckiej, przyszła sowiecka chłopak wstąpił do Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Okrutnie bity w śledztwie, dostał od komunistycznych oprawców wyrok 12 lat więzienia. Gdy wyszedł na wolność w 1956 roku nie zrezygnował z walki. Niósł pomoc radomskim robotnikom w 1976 roku.
Członek ROCiO i współtwórca KPN nazywany był "ojcem krakowskiej opozycji". Odważny, bezkompromisowy, ideowy. Wciągnął do walki z komunistami swojego syna Ryszarda. Byli współorganizatorami i uczestnikami większości niepodległościowych manifestacji w Krakowie i Skawinie.
Mieczysław Majdzik dbał o to by nie zginęła pamięć o Katyniu, gdzie zginął jego ojciec. Robił wystawy katyńskie w oknach mieszkań - ubecy prześladowali za to całą jego rodzinę.
Nie zapomniał o ofierze z życia złożonej przez Wincentego Badylaka, który spalił się na Krakowskim Rynku. Rok w rok upamiętniał jego cierpienie dla Polski.
Gdy przyszła Solidarność - stanął w jej szeregach. Internowany wraz z synem 13 grudnia 1981 myślał, że ubecy wiozą ich na śmierć. Powiedział mu wtedy to, co usłyszałby od ojca: Pamiętaj synu, z godnością.
Mieczysław Majdzik nie pragnął kariery, dostatku, sławy. Uważał, że jego powinnością jest służenie Polsce w trudnych czasach. Wolność była dla niego najwyższą wartością i choć Polska była pod okupacją, on czuł się wewnętrznie wolny. Stąd czerpał odwagę, by uchylić przyszłym pokoleniom drzwi do wolności.
Majewicz Ryszard Andrzej
Ryszard Andrzej Majewicz urodził się 1 lipca 1960 roku we Wrocławiu. W 1980 r. ukończył Technikum Budowlane, w latach 1984- 1990 był studentem Instytutu Melioracji Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”. Po 13 grudnia 1981 r. wraz z innymi przeprowadził kilkadziesiąt akcji ulotkowych i akcji malowania napisów na murach, był kolporterem wydawnictw podziemnych, głównie Regionalnego Komitetu Strajkowego Dolny Śląsk, Solidarności Walczącej, Konfederacji Polski Niepodległej, Niezależnego Zrzeszenia Studentów i organizacji młodzieżowych. Od 1983 r. był członkiem grupy Baszta i działaczem Duszpasterstwa Akademickiego. W latach 1984-1989 prowadził bibliotekę wydawnictw podziemnych. Od 1984 co roku był współorganizatorem Tygodni Kultury Chrześcijańskiej we Wrocławiu. Uczestniczył w wielu demonstracjach ulicznych i był autorem artykułów w kilku pismach podziemnych. Od 1988 r. jest członkiem Klubu Inteligencji Katolickiej.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Majewski Grzegorz Jan
Grzegorz Jan Majewski urodził się 2 maja 1967 roku we Wrocławiu. Był uczniem Zasadniczych Zawodowych Lotniczych Zakładów Naukowych. W latach 1984-1986 był drukarzem ulotek, kolporterem wydawnictw podziemnych, uczestnikiem akcji ulotowych i plakatowych, akcji malowania napisów na murach oraz działalności samokształceniowej. W latach 1985-1986 współpracował z Solidarnością Walczącą we Wrocławiu, współorganizował około 10 emisji radia SW. W latach 1985-1989 był współpracownikiem podziemnych struktur „Solidarności”, a w latach 1986-1990 działaczem Ruchu Wolność i Pokój. W okresie 1987-1988 uczestniczył w happeningach Pomarańczowej Alternatywy. W latach 1987-1989 działał w Polskiej Partii Socjalistycznej oraz współpracował z Solidarnością Polsko-Czechosłowacką. W maju 1988 r. uczestniczył w strajku na Uniwersytecie Wrocławskim. Był wielokrotnie represjonowany.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Majkowski Lucjan
Lucjan Majkowski – urodzony 16.stycznia 1911r.
W czasie II wojny przesiedlony przez Niemców z okolic Krzynowłogi Małej. Więziony i torturowany przez Gestapo za pomoc partyzantom.
Po wojnie za pomoc żołnierzom NZW skazany przez sąd komunistyczny na 10 lat więzienia i pracę przymusową w kamieniołomach. Po skróceniu wyroku na mocy amnestii przepracował w kamieniołomach 5 lat.
Uhonorowany Drzwiami do Wolności Festiwalu NNW w 2021 roku.
Makara Stanisława, profesor
Prof. Stanisława Makara - „nauczyciel z wyboru i zamiłowania, promująca zawód nauczyciela jako zawód z misją, wierna swoim zasadom i wartościom, ucząca samorządności i miłowania wolności, sprzeciwiająca się PRLowi” (Bogusława Góra).
Stanisława Makara pochodzi z Zamojszczyzny. Była nauczycielem z wyboru i z zamiłowania. Była uzdolniona humanistycznie i dziennikarsko, ale uczyła zawodu rolnika-hodowcy w Zespole Szkół Rolniczych w Sokołowie Podlaskim i ponad 30 lat w Miętnem. Była szanowana i ceniona przez uczniów. Lubili za to, że broniła ich racji, była zbuntowana wobec PRL-u – szła pod prąd. Uczyła samorządności w szkole i środowisku, uświadamiała prawnie. Twierdziła, że nauczyciel to nie jest zwykły zawód, to służba społeczna, misja, powołanie, a wreszcie styl życia.
W roku 80 współtworzyła Związek Zawodowy Solidarność w szkole i powiecie garwolińskim. Była społecznikiem, pomagała organizować się rolnikom w ZZ Solidarność Rolników Indywidulanych. W stanie wojennym kolportowała prasę podziemną, wydawnictwa drugiego obiegu, a wszystko to działo się w Jej mieszkaniu i w pracy w szkole.
W roku 1983-1984 kiedy w ZSR w Miętnem wybuchł strajk w obronie Krzyża poparła młodzież służąc jej mądrą radą w podejmowaniu trudnych decyzji. Krzyż wrócił do szkoły, ale 170 uczniów i 7 nauczycieli musiało z niej odejść. Pani Stasia została zwolniona z pracy, a Jej mieszkanie zostało zamienione na mniejsze i gorsze. Po kilku rozprawach wróciła do szkoły, ale na stanowisko wychowawcy internatu.
Wkrótce wraz z absolwentami i synem założyła lokalną gazetę „Ziemia Garwolińska”; pismo wolne od cenzury. Redakcja mieściła się w mieszkaniu Pani Profesor, wydawca był jej syn.
Laureatka Sygnetu Niepodległości Festiwalu NNW w 2018 roku. Uhonorowanie odebrał syn Stanisławy Makary - Przemysław Omieczyński, Prezes Fundacji Niepodległości.
Makowicz Adam
Adam Makowicz - legenda jazzu, mistrz improwizacji, wybitny pianista.
Urodził się w 1940 roku w Czechach, w polskiej rodzinie mieszkającej wówczas na Śląsku Cieszyńskim. W 1946 wraz z rodzicami powrócił do Polski.
W 1962 wraz z trębaczem Tomaszem Stańko założył grupę „Jazz Darings” uważaną za pierwsze europejskie combo freejazzowe. Przez wiele lat swoją muzyką uświetniał legendarne już wtedy warszawskie festiwale Jazz Jamboree. Od połowy lat 1970 coraz częściej grywał koncerty solowe zyskując sławę i uznanie wśród melomanów w Polsce i na świecie.
W 1977 roku z rekomendacji Benny Goodmana i Willisa Conovera legendarny producent John Hammond zaprosił go na 10-tygodniowe tournee w USA. W tym czasie Makowicz nagrał solową płytę dla CBS Columbia zatytułowaną „Adam„. W 1978 roku wyjechał do USA po raz drugi, tym razem na 6-miesięczny kontrakt i od tego czasu Nowy Jork, Manhattan, stał się jego stałym domem. Otworzyły się przed nim legendarne świątynie muzyki – nowojorska Carnegie Hall (po raz pierwszy wystąpił tam w koncercie poświęconym zmarłemu sześć miesięcy wcześniej Erroll Garnerowi) i klub Cookery w Greenwich Village. Zaproszony został do udzialu w Festiwalu Jazzowym w Newport w Rhode Island.
Po wprowadzeniu w Polsce w 1981 roku stanu wojennego wraz z innymi polskimi artystami mieszkającymi w USA Adam Makowicz wziął udział w emitowanym na cały świat programie telewizyjnym zorganizowanym z inicjatywy prezydenta Ronalda Reagana „Żeby Polska była Polską„, co definitywnie zamknęło mu na kilka długich lat możliwość przyjazdu do Kraju. Dopiero po 1989 roku mógł nareszcie odwiedzić Polskę, do której przyjeżdża teraz regulanie. Występując w USA dzielił scenę z największymi i najwspanialszymi muzykami, między innymi z Benny Goodmanem, Herbie Hancockiem, Earl Hinesem, Freddie Hubbardem, Sarah Vaughan, Teddy Wilsonem, George Shearingiem, George Mrazem, Al Fosterem, Jacki DeJohnette, Charlie Hadenem, etc.
W USA Adam wydał płytę poświęconą muzyce Chopina w interpretacji jazzowej, jedyną amerykańską płytę tego rodzaju w całości poświęconą temu genialnemu kompozytorowi. Nagrał kilkadziesiąt płyt i występował w najważniejszych salach koncertowych na świecie współpracując z największymi współczesnymi muzykami. Autor kompozycji na zespoły kameralne, ponad 100 krótkich kompozycji jazzowych, a także muzyki do filmów krótkometrażowych.
Odznaczony wieloma odznaczeniami cywilnymi, między innymi w 2005 Komandorskim Krzyżem Zasługi. W roku 2008 z okazji jubileuszu czterystu lat istnienia amerykańskiej Polonii zaliczono go do zaszczytnego grona najbardziej zasłużonych Polaków w historii Stanów Zjednoczonych. W październiku 2009 roku Adam Makowicz został udekorowany w Warszawie Złotym Krzyżem “Gloria Artis”. W 2012 Towarzystwo Przyjaciół Śląska w Warszawie przyznało mu swoją coroczną nagrodą dla osób szczególnie zasłużonych dla Śląska. W 2015 roku jego rodzinny Rybnik przyznał mu zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Miasta Rybnika.
W 2020 Stowarzyszenie Jazzowe Melomani przyznało Adamowi Makowiczowi dwie nagrody: Grand Prix of Europe oraz Grand Prix za Całokształt Działalności. W 2021 został laureatem nagrody Złotego Fryderyka za całokształt twórczości, a w listopadzie 2022 Akademia Sztuki w Szczecinie nadała mu tytuł „doktora honoris causa”.
Laureat Drzwi do Wolności 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW w Gdyni.
Malawski Piotr
Piotr Malawski urodził się 27 czerwca 1969 roku we Wrocławiu. W 1988 r. ukończył I LO we Wrocławiu oraz 2- letnie Studium Ekonomiczne (1990). Od 1982 r. jako uczeń szkoły podstawowej wielokrotnie uczestniczył w demonstracjach i starciach z ZOMO. Od 1983 r. był kolporterem młodzieżowej prasy podziemnej oraz wydawnictw Regionalnego Komitetu Strajkowego „Solidarność” i Solidarności Walczącej. Od 1985 r. był współinicjatorem stworzenia we Wrocławiu struktury Federacji Młodzieży Walczącej, w 1985 przejściowo udało mu się zintegrować opozycyjne grupy młodzieżowe Wrocławia z FMW Gdańska, Krakowa i Warszawy. Od 1985 r. był działaczem Międzyszkolnego Komitetu Oporu, wydawcą pism „Hej” i „Szkoła”, a latach 1986-1988 szefem konspiracyjnej struktury odpowiedzialnym głównie za kolportaż wydawnictw MKO, głównie biuletynu „Szkoła” na terenie I LO we Wrocławiu. W 1986 r. był członkiem Grup Wykonawczych Solidarności Walczącej, organizatorem akcji ulotkowych, malowania haseł na murach, rozwieszania transparentów. W 1986 uczestniczył w demonstracjach i pikietach Ruchu Wolność i Pokój. Wielokrotnie był represjonowany. W 1987 r. był współinicjatorem działalności Pomarańczowej Alternatywy. We wrześniu 1988 r. współorganizował Ruch Młodzieży Niezależnej. Od 2000 r. jest na rencie.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Małecki Wacław, podoficer
Wacław Małecki syn Józefa i Konstancji urodzony 1896r. w Sarnowej Górze parafia Sońsk
Ojciec Wacława jako młody chłopiec uciekł z transportu wywózki na Syberię. Zsyłka była karą dla rodziny Małeckich (dziadków Wacława) za pomoc powstańcom z 1863 roku. Majątek dziadków został w całości skonfiskowany, a cała rodzina zaginęła na dalekiej Syberii.
Młody Józef (ojciec Wacława) został przygarnięty przez kowala w majątku w Sarnowej Górze, gdzie pracował w kuźni przez kilkanaście lat. Ożenił się z Konstancją i przeprowadził do Ciechanowa na ulicę Ukośną, zakładając własny zakład kowalski. Syn Wacław pomagał ojcu w kuźni i uczęszczał do szkoły powszechnej oraz do gimnazjum w Ciechanowie. Kiedy wybuchła I Wojna Światowa, 18-letni Wacław wstępuje w szeregi Polskiej Organizacji Wojskowej. Składa przysięgę przed Księdzem Kanonikiem w Klasztorku i rozpoczyna działalność narodowo-wyzwoleńczą. Organizuje zbiórkę broni, zbierając ją z miejsc walk, które toczyły się w okolicach Ciechanowa. Przewozi ją w przebraniu żyda, objeżdżającego wioski ze szmatami i złomem. Uczestniczy w szkoleniach i ćwiczeniach wojskowych w okolicznych lasach. Gromadzi mundury wojskowe i ubrania, podkradając je z zasobów mundurowych przeznaczonych do prania (jego mama pracuje w pralni jednostki wojskowej). Uczestniczy w akcjach dywersyjnych i propagandowych na terenie Ciechanowa i okolic np.w akcji ukrycia dzwonów z ciechanowskich kościołów, które okupant przeznaczył do przetopienia. Często bez zgody ojca zabiera wóz i konia, którymi przewozi materiały operacyjne i transportuje towarzyszy na miejsce akcji zbrojnej.Pomimo, że posługuje się pseudonimem "Cugowy", zostaje rozpoznany przez wroga i musi ukrywać się pod przybranym nazwiskiem. Ostatni rok przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę nie może mieszkać w domu, tylko zmieniając miejsca pobytu, ukrywa się u znajomych. Jego zdolności do języków (w mowie i piśmie po niemiecku i rosyjsku), sprawność fizyczna, inteligencja i urok osobisty pozwalają mu przetrwać i działać w POW do końca wojny.
Za działalność narodowo-wyzwoleńczą zostaje odznaczony medalem POW.
W 1918 roku zapisuje się na studia do Wyższej Szkoły Wojskowości w Warszawie. Historia nie pozwala mu ukończyć szkoły. Razem z towarzyszami ze studiów wstępuje do Wojska Polskiego (32 Pułk Piechoty zwany Ciechanowskim) i ruszają na wojnę z bolszewikami. Przechodzi cały szlak bojowy od Warszawy do wschodnich rubieży granic Polski nad Dnieprem. W czasie walk odznacza się wyjątkowym bohaterstwem i odwagą. Jest przykładem dla swoich towarzyszy broni, o czym świadczą wpisy w raportach i meldunkach umieszczonych w Archiwum Wojska Polskiego w Rembertowie. Dowódca Pułku wręcza mu "Honorową Szablę" przed całym Pułkiem, jako wyraz uznania za męstwo i odwagę. Jest kilkukrotnie wpisany do dziennika pułkowego jako najdzielniejszy żołnierz na polu walki. W czasie akcji zwiadowczej w porcie rzecznym nad Dnieprem w okolicach wsi Grybów, kilku polskich żołnierzy dostaje się do niewoli. Mają być przewiezieni na drugą stronę Dniepru, gdzie ich los będzie przesądzony. Szef kompani II Bataliony 33 Pułku Piechoty Wacław Małecki w walce wręcz na bagnety odbija towarzyszy, ale sam umiera w wyniku poniesionych ran.
W "Zarysie historii wojennej 32 Batalionu Piechoty" napisano o nim: "Poległ najdzielniejszy podoficer VII Kompanii".
Został odznaczony następującymi orderami:
Krzyż Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Krzyż Niepodległości z Szablami
Aktualnie jedynym symbolem upamiętniającym bohaterstwo Wacława Małeckiego jest jego nazwisko na pomniku POW na Placu Kościuszki w Ciechanowie.
Mamątow Robert
Robert Mamątow (ur. 1957 r.) Od początku lat 80. działacz „Solidarności” w Ostrołęce. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany na blisko cztery miesiące i osadzony w Zakładzie Karnym w Iławie. W 1982 r. ponownie aresztowany z przyczyn politycznych a następnie skazany na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Został zwolniony z pracy, w 1983 r. zaczął prowadzić własną działalność gospodarczą. W 1988 r. zaangażował się w budowę struktur „Solidarności”. Był przewodniczącym Komitetu Obywatelskiego w Ostrołęce, współorganizował wybory do odrodzonego samorządu Ostrołęki. Zainicjował powstanie Ostrołęckiego Forum Gospodarczego, które skupia małe i średnie przedsiębiorstwa. Za zasługi w walce o wolną Polskę został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest członkiem Rady Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.
W wyborach parlamentarnych w 2011 r. uzyskał mandat senatorski. W 2015 oraz w 2019 r. został ponownie wybrany na senatora. Laureat Drzwi do Wolności Festiwalu NNW.
Marczuk Witold
Witold Marczuk urodził się 16 sierpnia 1953 roku w Lublinie. Jest absolwentem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Gdańskiego ( 1977). Od maja 1981 r. działał w „Solidarności”. 17 grudnia 1981 r. został aresztowany, następnie 29 grudnia 1981 wyrokiem Sądu Marynarki Wojennej w Gdyni został skazany na trzy lata więzienia i osadzony w Zakładzie Karnym w Koronowie i Potulicach. Ostatecznie na wolność wyszedł 27 kwietnia 1983 r. Był współpracownikiem Regionalnej Komisji Koordynacyjnej w Gdańsku, uczestnikiem akcji rozwieszania transparentów nad głównymi ulicami Trójmiasta, instalowania megafonów przed manifestacjami. Od stycznia 1986 r. był łącznikiem merytorycznym Regionalnej Komisji Koordynacyjnej w Regionie Gdańskim, organizatorem spotkań i lokali, odpowiedzialnym za przepływ informacji, szefem kolportażu, prowadził nasłuch łączności radiowej SB, koordynował Radio „Solidarność”. Po 1989 r. był m.in. szefem Generalnego Inspektoratu Celnego (1992 i 2001), szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Służby Wywiadu Wojskowego (od 2005. Od 2007 jest w stopniu generała brygady.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Markiewicz Marian, pseudonim "Maryl", kapitan
Kpt. Marian Markiewicz ps. "Maryl" to weteran Armii Krajowej, Żołnierz Wyklęty, uczestnik „Burzy” w Wilnie.
Urodził się 29 marca 1924 roku w Kownie. Gdy miał kilka lat rodzina przeniosła się do Wilna.
W 1939 r., w wieku zaledwie 15 lat, wstąpił do podziemnej organizacji walczącej z sowieckim najeźdźcą. W 1942 r. został aresztowany przez gestapo. Spędził 1,5 roku w więzieniu w Wilnie, pod fałszywym nazwiskiem. Mimo bicia nie przyznał się, że należał do jakiejkolwiek organizacji zbrojnej. Wolność odzyskał na mocy amnestii wydanej z okazji urodzin A. Hitlera.
W latach 1944-1946 działał w oddziałach Armii Krajowej w okręgu nowogródzkim pod pseudonimem "Maryl". Wiosną 1946 r. próbował pociągiem z Nowogródka dostać się do Polski, ale został złapany i aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu "na Łukiszkach" w Wilnie. Bity i katowany, czego wynikiem była utrata słuchu, nie przyznał się, ani nie udowodniono mu żadnej działalności antysowieckiej. W wyniku przekupienia strażników (rodzina uzbierała pieniądze), został wypuszczony na wolność. Jeszcze w 1946 r. z bratem i rodzicami przedostał się do Polski i zamieszkał we Wrzeszczu.
Razem z dawnymi kolegami z Armii Krajowej wstąpił do organizacji zbierającej fundusze na pomoc w przedostaniu się na Zachód żołnierzom podziemia. W trakcie takiego wyjazdu, w Stargardzie Szczecińskim został postrzelony w lewe ramię i złapany przez patrol wojskowy. W więzieniu znajdującym się na ulicy Kaszubskiej w Szczecinie był bity i katowany. Sąd skazał go na 15 lat więzienia i 8 maja 1947 r. został przewieziony do Goleniowa w pierwszym transporcie więźniów i osadzony w bloku "sanacyjnym" o najgorszym rygorze. Spędził tam 7,5 roku.
Gdy zaczęła się "odwilż" po śmierci Stalina, został wypuszczony na wolność 25 stycznia 1954 r. Z powodu swojej przeszłości nie miał szans na jakiekolwiek zatrudnienie. Dzięki znajomym ojca, jeszcze z Wilna, ukończył kurs księgowości we Wrzeszczu w "Gdańskim Zjednoczeniu Budownictwa Drobnego". Niestety przeszłość stale była przeszkodą w stałym zatrudnieniu dlatego wyjechał na tzw. Ziemie Odzyskane i osiadł z żoną w Głubczycach.
Latem 1980 r. przebywał u rodziców w Gdańsku i gdy zaczęły się protesty w stoczni. Zaangażował się w pomoc w dostarczaniu jedzenia strajkującym stoczniowcom. Po podpisaniu porozumień sierpniowych, poszedł do hotelu obok stoczni (tam znajdowało się "centrum biurowe"), gdzie poprosił o informacje oraz dokumenty jakie są potrzebne do założenia organizacji związkowej NSZZ "Solidarność". Przywiózł instrukcje do Głubczyc i w Szpitalu, razem z lekarzami: Mieczysławem Trefońskim oraz Mieczysławem Madejem zorganizowali Komitet Założycielski NSZZ "Solidarność". Była to pierwsza Komisja Zakładowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność", jaka powstała w powiecie głubczyckim. W wyniku wyborów został przewodniczącym organizacji. W 1989 r. reaktywował ponownie KZ NSZZ "Solidarność" w ZOZ Głubczyce i przewodniczył jej kolejne dwie kadencje.
Nigdy nie zabiegał o żadne odznaczenia, bo jak twierdził, jest o wiele więcej osób bardziej zasłużonych od niego, a on robił tylko to co do niego należało i to co wymagał od niego honor.
27 lutego 2017 r. Prezydent Andrzej Duda odznaczył Kol. Mariana Markiewicza Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
1 marca 2017 r. został uhonorowany statuetką przez Wojewodę opolskiego za trud i cierpienie poniesione w walce o wolną Polskę.
22 lipca 2018 roku z rąk wojewody opolskiego Krzyż Walecznych i Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami.
Jest też laureatem Sygnetu Niepodległości XIII Festiwalu NNW w 2021 roku. Nagrodę odebrał jego wnuczczek Maciej Musiał.
Marszałek Ludwik podpułkownik ps. „Wilk”, „Zbroja”
Podpułkownik Ludwik Marszałek ps. „Wilk”, „Zbroja” – urodzony 12 sierpnia 1912 roku w Brzezinach koło Wielopola Skrzyńskiego, harcerz, oficer służby stałej Wojska Polskiego, obserwator lotniczy, oficer szkoleniowy i komendant Obwodu Armii Krajowej Dębica, inspektor Inspektoratu Mielec „Nie” – Delegatury Sił Zbrojnych, kierownik Rejonu Mielec i Rejonu Krosno Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, kierownik Wydziału Propagandy Okręgu Rzeszów i ostatni kierownik Okręgu Wrocław Wolność i Niezawisłość, redaktor i drukarz podziemnego pisma „Ku Wolności”, aresztowany przez komunistów 12 grudnia 1947 roku, zamordowany 27 listopada 1948 roku we Wrocławiu.
Podczas uroczystej gali Retrospektywy Festiwalu NNW w Dębicy 12 grudnia 2023 roku uhonorowano pośmiertnie zamordowanego przez komunistów oficera AK Sygnetem Niepodległości Festiwalu NNW. Statuetkę wręczył pan Mariusz Szewczyk burmistrz Miasta Dębica a odebrali w imieniu uhonorowanego krewni: Joanna Gutkowska i pan Janusz Bujak.
Márton J E Áron
J E Áron Márton - urodził się 28 sierpnia 1896 roku. Był węgierskim prałatem rzymskokatolickim, który służył jako biskup Alba Iulia od nominacji pod koniec 1938 r. do rezygnacji w 1980 r. Pełnił tę funkcję w burzliwym okresie, który obejmował II wojnę światową i pojawienie się reżimu komunistycznego w Rumunii.
Trzy dni po ukończeniu szkoły średniej, w 1915 roku, został powołany do służby wojskowej i wysłany na front I wojny światowej, służył jako porucznik w Doberdó i w Cieśninie Ojtozi będąc trzykrotnie ranny. Po demobilizacji pracował jako rolnik i urzędnik. Święcenia kapłańskiej przyjął 6 lipca 1924 roku.
W następnych dziesięcioleciach kierowany przez niego kościół stanowił wsparcie dla siedmiogrodzkich Węgrów. Kiedy drugi arbitraż wiedeński z 30 sierpnia 1940 r. tymczasowo przywrócił Północny Siedmiogród Węgrom, podzielił jego diecezję na dwie części, pozostał w Rumunii, w Gyulafehérvár, nie opuszczając swoich zwolenników. W maju 1944 roku wystąpił przeciwko deportacji węgierskich Żydów, a także w obronie praw mniejszości węgierskiej w Rumunii. Biskup, którego przemówienia w Csíksomlyo w 1949 r. słuchały setki tysięcy, został aresztowany kilka tygodni później, 21 czerwca. Wkrótce skazano go na karę dziesięciu lat ciężkiego więzienia i dożywotnich robót przymusowych pod zarzutem zdrady.
Dążąc do stworzenia korzystniejszego wizerunku za granicą, w 1955 roku rząd rumuński zwolnił biskupa. Jednak prześladowania, groźby i zastraszanie nie ustały i w 1957 roku Áron Márton został umieszczony w areszcie domowym na dziesięć lat. Zmagający się z chorobą archiprezbiter w podeszłym wieku, wkrótce stał się więźniem własnej fizycznej słabości. Od 1976 r. kilkakrotnie składał w Watykanie rezygnację, którą 2 kwietnia 1980 r. przyjął papież Jan Paweł II, nazywając go „najbardziej nieskazitelnym sługą Pana”. Áron Márton zmarł na raka nerki pół roku później, 29 września 1980 r.
27 grudnia 1999 r. pośmiertnie, Yad Vashem przyznał mu tytuł „Sprawiedliwy wśród narodów świata” za jego działania w obronie Żydów podczas II wojny.
Laureat DRzwi do Wolności 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW.
Mazurkiewicz Marianna i Izydor
Marianna i Izydor Mazurkiewicz z Zielunia k/Żuromina pobrali się w 1946 r. W 1948r. Marianna skazana za wspieranie Ruchu Oporu Armii Krajowej przez udostępnianie swojego gospodarstwa na noclegi i dostarczanie żywności oraz za pełnienie funkcji łączniczki w ROAK. Wyrok - 8 lat. Zwolniona z więzienia w Fordonie (Bydgoszcz) na mocy amnestii 12 marca 1952r. Do końca życia miała bardzo poważne problemy neurologiczne spowodowane biciem i znęcaniem się przez UB. Zmarła 23 Lipca 2008r. Izydor Mazurkiewicz- obrońca twierdzy Modlin w kampanii wrześniowej. W 1948r. skazany za niedoniesienie na własną małżonkę i niewydanie członków ROAK. Wyrok - 2 lata i 6 miesięcy. Zesłany do kopalni uranu w Kowarach. Do końca życia miał poważne problemy zdrowotne z płucami w wyniku działania radonu - gazu radioaktywnego powodujący nowotwory złośliwe płuc. Zmarł 11 lutego 1967r. W tym miejscu należy wspomnieć również innych członków rodzinny czynnie zaangażowanych w działalność patriotyczną, szczególni e Kazimierę Stopnik i Konstantego Słowikowskiego i całą rodzinę Mazurkiewiczów. Laureaci Sygnetu Niepodległości Festiwalu NNW.
Melski Stanisław
Stanisław Melski urodził się 1 stycznia 1955 roku w Pyskowicach k. Złotoryi. Jest absolwentem aktorstwa w Studium Aktorskiego przy Teatrze Polskim we Wrocławiu (1980). Stanisław Melski jest aktorem, reżyserem i poetą. W latach 1978–1980 był aktorem i stażystą w Teatrze Polskim we Wrocławiu, a w latach 1980–1981 aktorem i reżyserem w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”. W latach 1980–1981 był członkiem Komitetu Założycielskiego w teatrze bydgoskim, następnie Komisji Zakładowej. W latach 1981–1989 był członkiem, następnie wiceprzewodniczącym Tajnej Komisji Zakładowej w pracy. W okresie 1982–1989 kolportował wydawnictwa podziemne, m.in.: „Z Dnia na Dzień”, „Obecność”, książki i broszury, cegiełki, kalendarze, banknoty, znaczki poczty podziemnej, uczestniczył w manifestacjach ulicznych. W latach 1982–1989 był działaczem Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii św. Klemensa Dworzaka we Wrocławiu, a w okresie 1984–1987 był aktorem niezależnej grupy teatralnej Nie Samym Teatrem tamże. Od 1989 r. nadal działał w „Solidarności”. Jest autorem tomu poezji „Uciekaj z miasta” (1988).
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Mężydło Antoni
Antoni Mężydło urodził się 23 sierpnia 1954 roku w Lubawie k. Iławy. Jest absolwentem Wydziału Elektroniki Politechniki Gdańskiej (1978) oraz fizyki na Wydziale Matematyczno-Fizyczno-Chemicznym Uniwersytetu Gdańskiego (1980). We wrześniu 1980 roku był współorganizatorem struktur Niezależnego Zrzeszenia Studentów na UG, od marca do września 1981 r. był kierownikiem Ośrodka Kultury Społecznej przy Międzyzakładowym Komitecie Założycielskim, następnie Zarządzie Regionu Gdańsk, by następnie w wyniku konfliktu z Lechem Wałęsą zrezygnować z pracy. Od 13 grudnia 1981 do grudnia 1982 r. ukrywał się. Do 1989 r. był kolporterem podziemnych pism oraz łącznikiem pomiędzy Gdańskiem, Toruniem i Lublinem. W latach 1983–1985 był współorganizatorem druku i kolportażu podziemnego Wydawnictwa Kwadrat w Toruniu. W dniach 2–4 marca 1984 r. został porwany przez funkcjonariuszy SB, przesłuchiwany w Ośrodku Sportu i Turystyki w Okoninie, a następnie pozostawiony na wysypisku śmieci w Brodnicy. W 1985 r. przekazywał prasie podziemnej relacje z procesu morderców ks. Jerzego Popiełuszki, następnie był współorganizatorem Klubu Myśli Politycznej w Toruniu. W latach 1987–1989 był współzałożycielem Niezależnego Ruchu Społecznego Ziemia Chełmińska. Po 1990 r. pracował w wydawnictwach książkowych. W latach 1996–1997 działał w Ruchu Obrony Polski, następnie w Prawie i Sprawiedliwości (2001–2007) i od 2007 r. w Platformie Obywatelskiej. W latach 2001–2007 był posłem RP z listy PiS, od 2007 z listy PO.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Miączyńscy - Jerzy ps. „Bohun” i Włodzimierz ps. „Szary”
Bracia Jerzy Miączyński ps. „Bohun” i Włodzimierz Miączyński ps. „Szary”.
Jerzy Miączyński ps. „Bohun", „Szary”, żołnierz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, zginął 14 października 1951r. w Kadzielni. Dołączył do ukrywających się Kakowskich - Stanisława i Henryka po aresztowaniu 15 grudnia 1950 r. jego brata, Włodzimierza Miączyńskiego "Szarego". Na cześć brata przyjął pseudonim "Szary", chociaż występował też jako „Bohun".
Miejsce pochówku Jerzego Miączyńskiego nie jest znane. Upamiętniono go na pomniku w Zielonej a także na tablicy poświęconej oddziałowi "Kaźmierczuka" w Pawłowie Kościelnym na Mazowszu.
Uhonorowani Sygnetem Niepodległości Festiwalu NNW w 2021 roku.
Michalak Janusz
Janusz Michalak - artysta pochodzący z Kazimierza n. Wisłą, syn Antoniego Michalaka - członka słynnej grupy malarskiej Bractwo św. Łukasza, zwanej popularnie " Łukaszowcami". Jego artystyczne zainteresowania to przede wszystkimi pastele i malarstwo olejne. W rodzinnym mieście prowadzi wydawniczo-wystawienniczy „Dom Michalaków”. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych w tym legendarnym domu schronienie znalazły nielegalne powielacze, papier i bibuła lubelskiego środowiska opozycyjnego. Była tam też drukarnia pisma "Spotkania" - niezależnego pisma młodych katolików. Laureat Drzwi do Wolności Festiwalu NNW.
Michałowski Andrzej Zbigniew
Andrzej Zbigniew Michałowski urodził się 16 listopada 1946 roku w Bielawie, wychował się w Dzierżoniowie. Ukończył Technikum Eksploatacji Portów Morskich, w latach 1965-1968 odbył zasadniczą służbę wojskową, od końca lat 60. pracował w Porcie Gdańsk.
W Gdańsku wziął udział w wydarzeniach Grudnia 1970. W sierpniu 1980 jeden z inicjatorów strajku w swoim zakładzie pracy. Od września 1980 członek NSZZ „Solidarność”, przewodniczący Komisji Wydziałowej, a w lipcu 1981 delegat na I Walne Zebranie Delegatów Regionu Gdańskiego, wiceprzewodniczący Sekcji Krajowej Żeglugi i Gospodarki Morskiej.
Pomiędzy 14–19 grudnia 1981 współorganizator strajku w porcie. W kwietniu 1982 współzałożyciel Regionalnej Komisji Koordynacyjnej „S”. 21 maja 1982 zatrzymany, następnie skazany przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na karę 5 lat pozbawienia wolności. Nie wrócił z przepustki. Poszukiwany listem gończym. 3 sierpnia 1983 Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na podstawie ustawy o amnestii złagodził karę pozbawienia wolności o połowę. 10 sierpnia 1984 Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni darował karę pozbawienia wolności. 22 grudnia 1984 Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy odwołał poszukiwanie listem gończym.
Od 1987 przebywał na emigracji w Norwegii (tam zmarła jego żona), do Polski wrócił w 1990, zajął się prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. W 2015 wydał książkę Moja „Solidarność”. Fakty, zdrady i nadzieje.
W 2006 odznaczony został Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Miedziak Krzysztof Paweł
Krzysztof Paweł Miedziak urodził się 22 marca 1967 w Głuszycy k. Wałbrzycha. W 1986 r. ukończył Technikum Górnicze w Wałbrzychu. Od sierpnia 1980 r. uczestniczył w akcjach plakatowych, był kolporterem prasy niezależnej. Po 13 grudnia 1981 był drukarzem ulotek i plakatów, uczestnikiem akcji ulotowych, plakatowych, malowania na murach. Od 1982 r. rozwoził prasę podziemną do skrzynek kolportażowych, współorganizował demonstracje w dniu 31 sierpnia 1982 w Wałbrzychu, Świebodzicach, Świdnicy. Do 1989 r. był drukarzem wielu tytułów prasy podziemnej i kolporterem wydawnictw niezależnych w czasie Pielgrzymek Ludzi Pracy na Jasną Górę. W 1983 r. był członkiem grupy młodzieżowej związanej z Solidarnością Walczącą, której zadaniem było stawianie czynnego oporu ZOMO podczas manifestacji. Od 1984 r. był autorem artykułów publikowanych w prasie konspiracyjnej, m.in. w „Solidarności Walczącej”. Od 1986 r. był działaczem SW i jednym z głównych organizatorów i koordynatorów kolportażu prasy podziemnej w zakładach przemysłowych Zagłębia Wałbrzyskiego, współorganizatorem emisji Radia SW. Od 1987 r. organizował działalność Międzyszkolnego Komitetu Oporu w szkołach średnich Wałbrzycha. W latach 1988-1989 był współpracownikiem niezależnego pisma „Węgielki Wałbrzyskie”, a W 1988 i 1989 r. współautorem audycji i współorganizatorem emisji Radia Międzyszkolnego Komitetu Oporu na sprzęcie Radia SW, organizatorem obozów dla młodzieży, podczas których odbywały się szkolenia drukarskie, warsztaty dziennikarskie i spotkania z działaczami podziemia. W 1989 r. był współtwórcą Ruchu Młodzieży Niezależnej. W latach 1990-1993 działał w Partii Wolności, a jesienią 1990 r. był sekretarzem Komitetu Wyborczego Kornela Morawieckiego i w 1991 współpracownikiem gazety „Dni”.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Mierzwiński Andrzej
Andrzej Mierzwiński urodził się 27 listopada 1951 roku. Pasjonat historii, twórca Grupy Rekonstrukcji Historycznych „Garnizon Ostrów”, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Ziemi Ostrowskiej, dokumentalista dziejów miasta i ziemi ostrowskiej, społecznik, dziennikarz, regionalista. Od 2009 roku kustosz Muzeum Garnizonu i Ziemi Ostrowskiej. Autor wystawy fotograficznej zatytułowanej „Ostrów i Ziemia Ostrowska w obiektywie wroga”. Wystawa składa się z ponad stu zdjęć, na których zobaczyć można przede wszystkim Ostrów Mazowiecką, ale także Andrzejewo i Komorowo. Zdjęcia są unikatowe, przedstawiają Ziemię Ostrowską w latach 1939-1944.
Mieszkowski Witold
Witold Mieszkowski - syn Stanislawa Mieszkowskiego komandora Marynarki Wojennej, obrońcy Helu z 1939 roku, ochotnika w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku.
Witold Mieszkowski od lat aktywnie współpracuje z festiwalem, jest strażnikiem pamięci o ojcu, jednej z tragicznych ofiar stalinowskich represji.
Laureat nagrody Przyjaciel Festiwalu NNW przyznanej podczas 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW w Gdyni.
Miklaszewska Maryna
Maryna Miklaszewska w stanie wojennym została usunięta z pracy w Polskim Radiu, współpracowała z drugim obiegiem wydawniczym oraz podziemnym radiem Solidarność. Przeprowadziła m.in. wywiad z Tadeuszem Konwickim w maju 1981, który po emisji radiowej został przedrukowany w podziemnym wydaniu „Małej apokalipsy” a także poza cenzurą – w drugoobiegowym wydawnictwie Rytm.
W 1986 roku ukazała się jej książka Mikołajek w szkole PRL podpisana pseudonimem Miłosz Kowalski. Książka nawiązywała do francuskiej serii opowieści o Mikołajku, autorstwa René Goscinny’ego i Jeana-Jacques’a Sempé. Ilustrował ją 10-letni syn autorki Mikołaj Chylak, ukryty pod pseudonimem Masław. Oprócz pięciu wydań w drugim obiegu książka ta doczekała się też dwóch edycji już w III RP.
Tłumaczyła wiersze i teksty piosenek Karela Kryla oraz literaturę czeską, głównie związaną ze środowiskiem opozycyjnym (m.in. Vaclava Havla). Z klasyki czeskiej literatury dwudziestowiecznej przełożyła Grę na serio Richarda Weinera.
Jest autorką powieści kryminalnej Portret pamięciowy i scenariusza spektaklu Teatru Telewizji Hrabia nagrodzonego przez Ministra Kultury i Sztuki.
Razem z siostrą Agatą napisała libretto i teksty piosenek do musicalu Metro, za co w 1992 roku nominowana została do amerykańskiej nagrody Tony Award.
W roku 2005 „Dialog” opublikował jej sztukę "Strajk": pierwszy – i jak dotąd jedyny – musical o Stoczni Gdańskiej (1980 r.).
W 2007 roku wydała opartą na faktach powieść "Wojtek z armii Andersa", opowiadającą o epizodzie z dziejów II wojny światowej, a mianowicie o Wojtku – syryjskim niedźwiedziu brunatnym, który przeszedł cały szlak bojowy z 2 Korpusem Polskim generała Władysława Andersa – od wyjścia z ZSRR do demobilizacji po wojnie w Wielkiej Brytanii. "Wojtek z armii Andersa" doczekał się 2 wydań.
Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego wraz z innymi działaczami ruchu Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka.
W 2010 była wśród założycieli Stowarzyszenia Polska Jest Najważniejsza, w skład którego weszli niektórzy członkowie warszawskiego komitetu poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.
Laureatka Drzwi do Wolności Festiwalu NNW w 2021 roku.
Milinkiewicz Aleksandr
Aleksandr Milinkiewicz urodził się 25 lipca 1947 roku w Grodnie, w Białoruskiej SRR. Jedno z jego rodziców posiadało tytuł zasłużonego nauczyciela Białoruskiej SRR. Jego pradziadek uczestniczył w powstaniu styczniowym i był represjonowany przez władze carskie. Dziadek w latach 20. XX wieku, w II Rzeczypospolitej, był działaczem białoruskiej mniejszości narodowej na Grodzieńszczyźnie.
W 1965 roku ukończył z wyróżnieniem szkołę, w 1969 roku – Wydział Fizyczno-Matematyczny Grodzieńskiego Państwowego Instytutu Pedagogicznego. Pracował jako nauczyciel szkolny w Grodnie. W 1972 roku ukończył aspiranturę w Instytucie Fizyki Akademii Nauk Białoruskiej SRR. W 1976 roku obronił dysertację. Następnie powrócił do Grodna, gdzie pracował jako inżynier i wykładał w Grodzieńskim Instytucie. W latach 1980–1984 był kierownikiem Katedry Fizyki Uniwersytetu Satif w Algierii. Odbywał staże na Uniwersytecie Montpellier we Francji, Uniwersytecie Kalifornijskim w Stanach Zjednoczonych i w Polsce.
W latach 1990–1996 był zastępcą przewodniczącego Grodzieńskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego ds. Kultury, Edukacji, Medycyny, Sportu, Młodzieży i Stosunków Międzynarodowych. W 1996 roku został przewodniczącym Grodzieńskiego Zjednoczenia Społecznego „Ratusza”. Od 1998 roku był przewodniczącym Białoruskiej Asocjacji Centrów Zasobów. W czasie kampanii poprzedzającej wybory prezydenckie w 2001 roku był jednym z kierowników sztabu wyborczego kandydata na urząd prezydenta Siamiona Domasza.
W październiku 2005 roku został wybrany na wspólnego kandydata opozycji demokratycznej na wyborach prezydenckich w 2006 roku. Wziął udział w wyborach 19 marca 2006 roku. Według oficjalnych wyników uzyskał 6% głosów i przegrał z urzędującym prezydentem Alaksandrem Łukaszenką, który uzyskał 83% głosów. Wybory zostały uznane za niedemokratyczne przez szereg państw i organizacji na świecie, w tym przez OBWE, zatem oficjalne wyniki nie muszą odzwierciedlać rzeczywistego poparcia białoruskiego społeczeństwa dla kandydatów. Wieczorem 19 marca 2006 roku Alaksandr Milinkiewicz wezwał swoich zwolenników do wzięcia udziału w demonstracji protestu przeciwko sfałszowanym, jego zdaniem, wynikom wyborów. Na Placu Październikowym w Mińsku odbyła się, nielegalna z punktu widzenia władz, demonstracja, która przerodziła się w protest okupacyjny. Demonstranci zostali po kilku dniach brutalnie aresztowani przez milicję. Sam Milinkiewicz został aresztowany na 15 dni.
3 maja 2010 ogłosił start w wyborach prezydenckich na Białorusi, które miały się odbyć 19 grudnia 2010 roku, później jednak wycofał się, twierdząc, że nie ma zamiaru brać udziału w reżyserowanym przez władze przedstawieniu.
Przez prawie 10 lat stał na czele Ruchu Społecznego „O Wolność”. Jest honorowym członkiem Związku Polaków na Białorusi.
10 października 2006 został uhonorowany Nagrodą imienia Sérgio Vieira de Mello za działania na rzecz pokoju. 12 grudnia 2006 otrzymał Nagrodę Sacharowa, przyznawaną osobom i organizacjom szczególnie zasłużonym w walce na rzecz praw człowieka i wolności. 1 grudnia 2007 został laureatem Nagrody im. Kazimierza Pułaskiego „Rycerz Wolności” za promowanie wolności, sprawiedliwości i demokracji.
Miłkowski Józef
Józef Miłkowski urodził się 18 lutego 1932 roku w Ochlawie k. Bochni. W 1957 r. został absolwentem Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej. W latach 1965-1998 pracował jako technolog, kierownik Działu Mechanicznego oraz konstruktor i specjalista-konstruktor w Fabryce Maszyn Budowlanych Bumar-Fadroma. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, był sekretarzem Komisji Zakładowej „Solidarności” w FMB i organizatorem kolportażu wydawnictw niezależnych. Uniknął internowania dzięki pobytowi na delegacji za granicą, po powrocie do kraju był członkiem Tajnej Komisji Zakładowej w FMB, od 1983 r. redaktorem podziemnego pisma „Victoria”. Pismo Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ Solidarność Grabiszynek”. Autor tekstów w prasie niezależnej. Zmarł 25 lipca 1998 roku we Wrocławiu.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Mioduszewscy Marianna i jej syn Stanisław
Marianna i jej syn Stanisław Mioduszewski z gminy Łochów. Stanisław
Mioduszewski mieszkał w niewielkiej wsi Łojew pod Łochowem w powiecie węgrowskim. Przed wojną
znał wielu okolicznych Żydów. Bliższe więzy łączyły go z Pinchasem Posesorskim z Ostrówka, z którym
handlował zbożem. We wrześniu 1942 r. w okresie deportacji Żydów do obozu śmierci w Treblince do
domu Mioduszewskiego przyszedł Pinchas z żoną Sarą i trojgiem dzieci (córką Goldą i dwoma synami)
w wieku od 16 do 20 lat. Poprosił Mioduszewskiego, by ich gdzieś schował. Pinchas Posesorski wraz z rodziną zostali ukryci w stodole, a później w stajni. Wiedziała o tym tylko matka Stanisława Mioduszewskiego. Pozostający u
Mioduszewskiego Żydzi kontaktowali się z innymi uciekinierami szukającymi schronienia w lasach i
wsiach. Mioduszewski, jak wspomina, dostarczał żywność ukrywającym się w pobliskich lasach
Żydom, w tym również zbiegom z obozu w Treblince. Po wojnie synowie Pinchasa Posesorskiego
wrócili do swojego domu w Ostrówku. Przez pewien czas zajmowali się handlem, jednak po jakimś
czasie wyjechali z Polski. W 1985 r. młodszy syn Pinchasa Icchak mieszkający w Kanadzie, przyjechał
z rodziną Mioduszewskich. To właśnie za jego sprawą w 1995 r. nadano Mioduszewskiemu tytuł
Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Mirecka-Loryś Maria Eleonora ps. Marta
Urodzona ur. 7 lutego 1916 w Ulanowie – działaczka podziemia narodowego w latach 1939–1945, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkini ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektor Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej.
W 1937 ukończyła gimnazjum i podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.
Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. Równolegle była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK, awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.
Po zakończeniu wojny wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 została aresztowana w Nisku. Na wolność wyszła 1 września tego samego roku na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu 2 Korpusu gen. Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 wyemigrowała do Anglii.
W styczniu 1952 z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce. Od lat 70. zaangażowana jest w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach. Współpracuje z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu „Otwarty mikrofon”.
Jest autorką 2. tomu „Historii Związku Polek w Ameryce” [od 1938 do 1958 roku] i książki „Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni”. W 2014 został zrealizowany film dokumentalny o Marii Mireckiej-Loryś pt. „Szkic do życiorysu” w reż. Ewy Szakalickiej. W 2016 IPN wydał jej książkę „Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952–2010”. Zmarła 29 maja 2022 roku w Warszawie w wieku 106 lat.
Mirecka-Loryś Maria Eleonora, pseudonim "Marta"
Maria Eleonora Mirecka-Loryś ps. "Marta". Urodzona ur. 7 lutego 1916 w Ulanowie – działaczka podziemia narodowego w latach 1939–1945, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkini ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektor Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej.
W 1937 ukończyła gimnazjum i podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.
Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. Równolegle była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK, awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.
Po zakończeniu wojny wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 została aresztowana w Nisku. Na wolność wyszła 1 września tego samego roku na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu 2 Korpusu gen. Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 wyemigrowała do Anglii.
W styczniu 1952 z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce.
Od lat 70. zaangażowana jest w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach. Współpracuje z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu „Otwarty mikrofon”.
Autorka 2. tomu „Historii Związku Polek w Ameryce” (od 1938 do 1958 roku) i książki „Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni”.
W 2014 został zrealizowany film dokumentalny o Marii Mireckiej-Loryś pt. „Szkic do życiorysu” w reż. Ewy Szakalickiej a w 2021 roku film "Boża Przemytniczka".
W 2016 IPN wydał jej książkę „Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952–2010”.
Maria Mirecka-Loryś zmarła 29 maja 2022 r., w wieku 106 lat.
Laureatka m.in nagrody Drzwi do Wolności Festiwalu NNW w 2017 roku ( Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński wręczył kpt. Marii Mireckiej-Loryś wyróżnienie „Drzwi do Wolności” – „za odwagę oraz poświęcenie”), nagrody "Sygnet Niepodległości" w 2015 roku i nagrody "Źródło" Festiwalu Filmowego NNW w 2021 roku.
Miśkiewicz Przemysław
Przemysław Miśkiewicz – zasłużony działacz opozycji, niezależny dziennikarz i wydawca. Bohater filmu „Precz z komuną” reż. Jędrzej Lipski film jest w festiwalowym konkursie Dokumentów Polskich. Autor wielu akcji pomocowych dla Ukrainy
„Ja pamiętam jak o wolność walczyliśmy. Teraz te drzwi do wolności się zamykają bo jutro Władimir Putin ogłosi przyłączenie 15% Ukrainy do Rosji – imperialnej Rosji, która nic się nie zmieniała od lat. Nagrodę chciałem zadedykować narodowi ukraińskiemu. Oni walczą o naszą wolność, o naszą cywilizację, walczą z najgorszym złem”- powiedział Przemysław Miśkiewicz odbierając nagrodę. Laureat Drzwi do Wolności Festiwalu NNW.
Miśkowiec Paweł Piotr
Paweł Piotr Miśkowiec, urodzony w 1953 r. w Krakowie. Uczestnik spotkań w Duszpasterstwie Akademickim „Beczka” przy kościele OO. Dominikanów w Krakowie w latach 1972-1980.
Od 1976 roku aktywny uczestnik ruchów opozycji demokratycznej w Polsce (udział w zebraniach organizacyjnych i działaniach: demonstracje, związkowe i polityczne akcje protestacyjne, akcje informacyjne i plakatowanie, kolportaż ulotek, prasy, wydawnictw niezależnych oficyn wydawniczych i materiałów propagandowych) organizowanych przez Komitet Obrony Robotników, Studencki Komitet Solidarności, Komitet Obrony Więzionych za Przekonania w Krakowie oraz Konfederację Polski Niepodległej.
Po śmierci Stanisława Pyjasa brał czynny udział w manifestacji zwanej „Czarnym Marszem” niosąc czarną chorągiew w pierwszym szeregu, oraz uczestniczył w uroczystym odczytaniu pod Wawelem oświadczenia o powstaniu Studenckiego Komitetu Solidarności. Brał aktywny udział w kolportażu wówczas nielegalnych materiałów SKS na terenie Politechniki Krakowskiej.
Od 1980 do 1982 roku aktywny działacz społeczny i związkowy na rzecz powołania w kraju niezależnych i samorządnych związków zawodowych. W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku internowany i osadzony w więzieniu w Wiśniczu Nowym a następnie w Załężu koło Rzeszowa.
Modrzejewski Jerzy Hubert
Jerzy Hubert Modrzejewski urodził się 3 listopada 1942 roku w Wilnie. Od 1976 r. jest absolwentem Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej. W latach 1972–1998 był zastępcą głównego mechanika ds. energetycznych Spółdzielni Inwalidów Simet. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, był przewodniczącym Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej. Od 1 października 1980 do maja 1981 był wiceprzewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Województwa Jeleniogórskiego. Od października 1980 do stycznia 1981 był autorem i redaktorem niezależnego pisma „Solidarność”, następnie „Solidarność Jeleniogórska”. W marcu 1981 został członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Jeleniej Górze oraz redaktorem niezależnego pisma „Komunikat”. W czerwcu 1981 był delegatem na I Walny Zjazd Delegatów Województwa Jeleniogórskiego. Od czerwca do 19 listopada 1981 był wiceprzewodniczącym Zarządu Regionu. We wrześniu i październiku 1981 uczestniczył jako delegat w I Krajowym Zjeździe Delegatów. W 1981 roku był autorem tekstów m.in. w „Solidarności Dolnośląskiej” i „Solidarności Jeleniogórskiej”. Od listopada 1980 r. członkiem Komisji Porozumiewawczej „Solidarności” Pracowników Spółdzielczości Pracy Regionu Dolny Śląsk, w 1981 wiceprzewodniczącym Krajowej Komisji Koordynacyjnej Spółdzielczości Inwalidów „Solidarność” i Krajowej Sekcji „Solidarności” Spółdzielczości Inwalidów. Po 1989 był m.in. posłem RP z listy PZPR przy poparciu Wojewódzkiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” (1989-1991). w Jeleniej Górze. Zmarł 22 września 1998 roku w Jeleniej Górze.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Modzelewski Ryszard Gabriel
Ryszard Gabriel Modzelewski urodził się 24 marcu 1955 roku w Giżycku. W 1973 r. ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową PKS w Wałbrzychu. W latach 1970–1984 był praktykantem, następnie kierowcą w PKS Wałbrzych. W dniach 28 – 31 sierpnia 1980 był członkiem Komitetu Strajkowego w zakładzie pracy. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, a od 2 września 1980 był członkiem Komitetu Założycielskiego, od października 1980 przewodniczącym Komisji Zakładowej. Od września 1980 do 13 grudnia 1981 był członkiem Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego „Solidarność” województwa wałbrzyskiego, następnie Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej „Solidarności” w Wałbrzychu. Od listopada 1980 do13 grudnia 1981 działał jako członek i sekretarz Krajowej Komisji ds. Transportu PKS „Solidarność” z siedzibą w Łodzi. W stanie wojennym był dwukrotnie internowany i przetrzymywany w Ośrodkach Odosobnienia w Kamiennej Górze i w Głogowie oraz ostatecznie zwolniony 22 czerwca 1982. W latach 1982–1983 organizował sieci kolportażu wydawnictw podziemnych, m.in.: „Tygodnik Mazowsze”, „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Biuletyn Dolnośląski”, oraz książek ulotek, znaczków poczty podziemnej, kalendarzy, banknotów itp. na terenie województwa wałbrzyskiego. Był uczestnikiem akcji ulotkowych i plakatowych, łącznikiem nieformalnych grup podziemnych z Wałbrzycha ze strukturami ogólnopolskimi i regionalnymi podziemnej „Solidarności”.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Molnár Tamás
Tamás Molnár – węgierski działacz opozycji antykomunistycznej, który był w stałym kontakcie z polską podziemną Solidarnością, a wraz z Imre Molnárem zorganizował pierwszą nielegalną wystawę i protest po zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki. Tamás Molnár jest strażnikiem pamięci miejsca, które dzisiaj nazywane jest węgierską „Łączką”. Przyjaźń polsko-węgierska na Festiwalu NNW to coś oczywistego. Romuald Rzeszutek – inicjator budowy pomnika Żołnierzy Wyklętych w Mielcu – wręczył Tamásowi Drzwi do Wolności 14. Festiwalu NNW.
„Każdy naród ma swoją duszę, charakter, a dusza polska jest niesamowita, nigdy czegoś takiego nie spotkałem. Tyle duchowości, uczuć i solidarności nigdy nie dostałem, niesamowite doświadczenie. Sądzę, że pan Bóg jest z wami. Przez historię jesteśmy braćmi a teraz modlę się żeby to braterstwo nie rozerwało się. Mam nadzieję, że w przyszłym życiu będę Polakiem!”.
Morawiecka Jadwiga
Jadwiga Morawiecka - urodziła się w 1930 roku w Stanisławowie. W latach 1979-1989 była aktywną działaczką opozycyjną. W swoim mieszkaniu organizowała spotkania działaczy związanych z Komitetem Obrony Robotników oraz Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Przechowywała i kolportowała niepodległościowe wydawnictwa. Aktywnie uczestniczyła w imprezach patriotycznych.
W 1985 r. postanowiła przystąpić do głodówki, której inicjatorką była Anna Walentynowicz. W latach 1982-1989 była inwigilowana z powodu działalności w Solidarności Walczącej we Wrocławiu. Wielokrotnie przesłuchiwana przez SB, w jej mieszkaniu przeprowadzono przeszukania, w ramach których rekwirowano niepodległościowe wydawnictwa. W związku z powyższym w latach 1985-1987 posiadała zastrzeżenie wyjazdów zagranicznych. Została odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności.
Laureatka Drzwi do Wolności 15. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego NNW.
Mosio Leon
Leon Mosio urodził się 19 kwietnia 1947 roku w Szczawnie-Zdroju. Ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową. Był tokarzem. W latach 1980– 1981 pracował jako górnik w KWK Nowa Ruda. W dniach 30–31 VIII 1980 organizował strajk i był członkiem Komitetu Strajkowego w zakładzie pracy. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, od 3 września 1980 był wiceprzewodniczącym Komitetu Założycielskiego, a października 1980 do 13 grudnia 1981 wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej oraz od stycznia do grudnia 1981 członkiem Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej w Nowej Rudzie. 14 grudnia 1981 r. był organizatorem strajku i przewodniczącym Komitetu Strajkowego w KWK Nowa Ruda. 14 grudnia 1981 został aresztowany i osadzony w Areszcie Śledczym w Świdnicy, a następnie 31 grudnia 1981 skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na 5 lat pozbawienia wolności. Ostatecznie na wolności znalazł się 14 czerwca 1984 r. Od 1984 r. na emigracji w USA.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Mucha Edward, pseudonim „Komar”
Edward Mucha ps. „Komar” urodził się w 1925 r. na Wołyniu w Równem w koszarach 44 Pułku Strzelców Kresowych, gdzie służył jego ojciec. Wychowany był w duchu patriotyzmu. Był świadkiem rzezi Ukraińców na Polakach. W 1943 roku dołączył do Armii Krajowej w Garwolinie, brał udział w akcji Burza. Po wkroczeniu sowietów angażował się w dalszą działalność konspiracyjną w ramach Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. W lipcu 1945 roku zagrożony aresztowaniem przez NKWD i UB uciekł na zachód. Dzięki pomocy Francuskiego Ruchu Oporu przedostał się do amerykańskiej strefy okupacyjnej. Został żołnierzem 7 Armii Amerykańskiej i Polskich Kompanii Wartowniczych. Edward Mucha w Koszalinie mieszkał od 1956 roku. Jego historia była nieznana dla większości sąsiadów. Zmarł 21 października 2020 roku.
W 2019 roku odbyła się premiera filmu "Komar. Partyzant w US Army", który opisuję historię bohatera.
Myć Andrzej
Andrzej Myc urodził się 21 marca 1953 roku w Legnicy. Jest absolwentem biologii na Uniwersytecie Wrocławskim w 1977 roku; w listopadzie 1984 roku uzyskał doktorat. Od 1977 r. był pracownikiem naukowym w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu. Od 1979 roku zajmował się kolportażem „Biuletynu Dolnośląskiego”. Działalność w NSZZ „Solidarność” rozpoczął we wrześniu 1980 roku, był m.in. członkiem Komisji Zakładowej w miejscu pracy. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował struktury kolportażowe w ramach Regionalnego Komitetu Strajkowego „Solidarność” Dolny Śląsk. W czerwcu 1982 roku był jednym ze współzałożycieli Organizacji Solidarność Walcząca oraz członkiem Rady SW i Komitetu Wykonawczego SW. W ramach tej struktury był odpowiedzialny za finanse, organizację skrzynek kontaktowych i lokali dla ukrywających się działaczy. Współorganizował również pozawrocławskie oddziały organizacji. Był autorem szeregu artykułów do pism „Solidarność Walcząca” i „BIS”. Wielokrotnie represjonowany przez Służbę Bezpieczeństwa, m.in. 4 grudnia 1986 roku został uprowadzony przez funkcjonariuszy SB żądających podjęcia współpracy oraz wskazania miejsca ukrywania się Kornela Morawieckiego. Został zwolniony po kategorycznej odmowie. Od lutego 1988 roku przebywa za granicą, kontynuując karierę naukową na uczelniach amerykańskich.
Myrda Adam
Adam Myrda urodził się 24 grudnia 1951 roku w Głuchołazach. W 1972 r. ukończył Technikum Górnictwa Rud Miedzi w Lubinie. Od 1972 r. był głównym mechanikiem, następnie elektromonterem Zakładu Budowy Kopalń (ZBK) / Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń w Lubinie. W sierpniu 1980 r. był uczestnikiem strajków na terenie ZBK ZG „Lubin”. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”. Od września 1980 r. był z kolei członkiem Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej. Od 14 grudnia 1981 do 17 grudnia 1981 uczestniczył w strajku okupacyjnym w ZG Rudna w Polkowicach. W latach 1982-1989 był członkiem Tajnej Komisji Zakładowej, organizatorem kolportażu, kolporterem podziemnej prasy, współpracownikiem pism „Wolny Głos”, „Z Dnia na Dzień”, „Sfinks”, „Solidarność Walcząca”, gdzie był organizatorem transportu i lokali, bibliotekarzem wydawnictw niezależnych, uczestnikiem akcji plakatowych, ulotkowych. W latach 1986-1989 był działaczem Duszpasterstwa Ludzi Pracy, organizatorem manifestacji, Mszy za Ojczyznę oraz zbiórek pieniężnych. Wielokrotnie był represjonowany. Po 1989 r. nadal działał w „Solidarności”, m.in. w latach 1990-2002 był członkiem Zarządu Regionu Zagłębia Miedziowego.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Myślecki Wojciech
Wojciech Myślecki urodził się w 1948 we Wrocławiu. Absolwent, a następnie pracownik naukowy Politechniki Wrocławskiej. Był aktywnym uczestnikiem wydarzeń marcowych w 1968 r., m.in. współorganizując bojkot zajęć w miejscu pracy. Od 1980 r. działał w „Solidarności”; był m.in. członkiem Prezydium Komisji Zakładowej na Politechnice Wrocławskiej, w 1981 delegatem na I Walne Zebranie Delegatów Regionu Dolny Śląsk. W dniach 13-15 grudnia 1981 był współorganizatorem strajku okupacyjnego w miejscu pracy. 16 grudnia 1981 r. został internowany w Ośrodku Odosobnienia we Wrocławiu, Grodkowie i Nysie, w sierpniu 1982 zwolniony. Od grudnia 1982 członek Solidarności Walczącej. W lutym 1984 został aresztowany, następnie w lipcu 1984 zwolniony na mocy amnestii. Od końca 1984 członek Komitetu Wykonawczego Solidarności Walczącej. Od 1987 był współpracownikiem Komisji Interwencji i Praworządności „Solidarności”. W sierpniu 1988 r. współorganizował Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Krakowie-Mistrzejowicach. Przeciwnik obrad Okrągłego Stołu.
Myśliwiec Stanisław
Stanisław Myśliwiec urodził się 8 maja 1958 roku w Rzeszowie. W 1982 r. ukończył Wydział Budownictwa Lądowego i Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej. W latach 1980–1981 był współorganizatorem Niezależnego Zrzeszenia Studentów i Samorządu Studenckiego na PRz i pierwszym przewodniczącym samorządu na swoim wydziale, od października 1981 r. członkiem Prezydium Komisji Uczelnianej NZS. W lutym 1981 r. był uczestnikiem strajku ws. rejestracji NZS, w listopadzie i grudniu 1981 r. członkiem Komitetu Strajkowego podczas strajku solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI. Po 13 grudnia 1981 r. był działaczem podziemnych struktur NZS. Od kwietnia 1984 r. kolportował prasę i wydawnictwa podziemne w strukturach Solidarności Walczącej, m.in.: „Galicję”, „CDN”, „Solidarność Walczącą”. Od grudnia 1984 do lipca 1990 r. był członkiem SW Oddział Rzeszów, odpowiedzialnym za zaopatrzenie drukarni w materiały poligraficzne. Wielokrotnie represjonowany. W latach 1989–1992 był współorganizatorem oraz wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej „Solidarności” w Inwestprojekcie, a w latach 1997–2001 działał w Ruchu Społecznym AWS.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
[display-posts]