There are currently 12 names in this directory beginning with the letter F.
F
Fabisiak Andrzej, ksiądz kanonik
Ksiądz kanonik Andrzej Fabisiak urodził się 13 kwietnia 1935 r. w Żernikach w parafii Sikórz k. Płocka. Święcenia kapłańskie przyjął w 1959r. w Płocku. a już w roku 1967 ks. Andrzej przybył do parafii Sońsk. Posługę proboszczowską pełnił do 2008r., po czym przeszedł na emeryturę. W 1987r. otrzymał tytuł kanonika, a w 1996 tytuł kanonika honorowego Kapituły Kolegiackiej Pułtuskiej.W latach 1982-2008 ojciec duchowny Dekanatu Ciechanowskiego, Dziekan i Wicedziekan w Dekanacie Ciechanowskim Wschodnim. W latach 2008 – 2013 był asystentem kościelnym Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich w Płocku. W czasie prawie 40 letniej posługi w Sońsku ks.Andrzej dał się poznać jako strażnik lokalnej pamięci, przyjaciel młodych potrafiący zaszczepić w nich ciekawość świata i wierność takim zasadom ja Bóg Honor i Ojczyzna. W trudnych czasach PRL rozbudzał wśród parafian postawy patriotyczne organizując msze za Ojczyznę czy pielgrzymki na spotkania z Ojcem Świętym Janem Pawłem II. Dzięki jego zaangażowaniu wyremontowana została strzelista wieża kościoła parafialnego oraz poszerzony teren cmentarny . Razem z Lucyną Janikową ksiądz Andrzej był inicjatorem upamiętnienia lokalnych ofiar reżimów totalitarnych na sońskim cmentarzu oraz w kruchcie kościoła na okazałej tablicy. Zmarł 1 listopada 2020 roku.
Falkiewicz Andrzej
Andrzej Falkiewicz urodził się 5 grudnia 1929 roku w Poznaniu. Jest absolwent Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu (1952). Jest eseistą i krytykiem teatralnym. W latach 1962–1967 był kierownikiem literackim Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie. Od 1967 r. mieszka we Wrocławiu, był kierownikiem literackim Teatru Polskiego, Teatru Współczesnego oraz Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Od połowy lat siedemdziesiątych był uczestnikiem niezależnego ruchu kulturalnego, publikował w pismach niezależnych, następnie podziemnych, m.in. w „Biuletynie Dolnośląskim”, „Wezwaniu”, „Walce”, ”Krytyce”, „Przyjacielu Nauk”. W 1986 r. był uczestnikiem akcji Uwolnić Więźniów Politycznych. Był autorem zbiorów wielu szkiców i esejów oraz artykułów w czasopismach literackich i prozy. Zmarł 22 lipca 2010 roku w Puszczykowie k. Poznania.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Felczak Wacław, profesor
Prof. Wacław Felczak, po wybuchu II wojny światowej szef kurierów między Budapesztem, a Polską. Aresztowany, przez 8 lat siedział w więzieniu. Uczestniczył w tworzeniu węgierskiej opozycji antykomunistycznej. To on zainspirował Viktora Orbána i jego przyjaciół do założenia partii Fidesz. Otrzymał legitymację członkowską Fideszu z numerem 001.
Wacław Felczak urodził się 29 maja 1916 w Golbicach. Studiował historię na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie zainteresował się historią stosunków polsko-węgierskich i utworzył studenckie Koło Przyjaciół Węgier. W czasie II wojny światowej kierował ruchem kurierów pomiędzy Rządem RP na uchodźstwie, a Krajem okupowanym przez III Rzeszę i Związek Sowiecki. Po 1945 kontynuował działalność kurierską. Po długotrwałym okrutnym śledztwie w 1948 roku został skazany na dożywocie. Zwolniony z więzienia po ośmiu latach – w październiku 1956, rozpoczął nowe życie – naukowca, wiążąc się zawodowo z Instytutem Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jako autor wielu pionierskich prac z zakresu historii Węgier, nieomal każdą zgodę władz na paszport i zagraniczny wyjazd wykorzystywał do odwiedzenia Węgier. Pobyty te wykorzystywał do włączania się w różne działania, służące formowaniu demokratycznej opozycji na Węgrzech.
Jesienią 1987 roku Wacław Felczak, został zaproszony z wykładami do Eötvös Collegium w Budapeszcie. Wykłady wygłaszał też w znajdującym się po sąsiedzku Collegium Istvána Bibó, którym przysłuchiwali się liczni studenci prawa, jak m.in. Viktor Orbán, László Kövér czy János Áder, którzy wkrótce założyli partię polityczną – Fidesz, a dzisiaj pełnią zaszczytne funkcje: premiera, przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego oraz prezydenta państwa.
Po długiej chorobie Wacław Felczak zmarł 23 października 1993 roku. Został pochowany na cmentarzu na "Pęksowym Brzyzku" w Zakopanem.
Laureat Drzwi do Wolności Festiwalu NNW w 2018 roku.
Ferenc Zdzisława
Zdzisława Ferenc urodziła się 10 października 1948 roku we Wrocławiu. W 1972 r. ukończyła wieczorowe Technikum Odzieżowe. W latach 1977- 1981 była zatrudniona w Spółdzielni Plecionka we Wrocławiu, w latach 1981-1982 pracowała jako kucharka w kuchni Szkoły Podstawowej nr 100, a w latach 1982-1985 ponownie w WZO. Od 1978 r. była kolporterką czasopism niezależnych, m.in. „Robotnika”, „Bratniaka”, „Podaj Dalej”, „Biuletynu Dolnośląskiego”. W sierpniu 1980 uczestniczyła w strajku solidarnościowego z robotnikami Wybrzeża, od września 1980 r. działała w „Solidarności”. W 1981 r. była uczestniczką wrocławskiej demonstracji w obronie więźniów politycznych. Po 13 grudnia 1981 działała w podziemiu, w pierwszych dniach stanu wojennego, drukowała i kolportowała ulotki oraz malowała napisy na murach. Od stycznia 1982 r. była współpracownikiem Narodowej Organizacji Wyzwoleńczej Lechia. W swoim mieszkaniu prowadziła (wraz z mężem) duży punkt kolportażowy. Od jesieni 1982 r. współpracowała z Solidarnością Walczącą, była organizatorką kolportażu. W latach 1982-1985 była wielokrotnie represjonowana. Od 1982 r. była działaczką Duszpasterstwa Ludzi Pracy we Wrocławiu. W latach 1990-1995 była ponownie pracownikiem WZO. Od 1995 r. jest na rencie.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Filipowicz Mirosław
Mirosław Filipowicz urodził się 1 października 1918 roku w Iwoniczu-Zdroju. Był absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (1939). Przed II wojną światową działał w ZHP. Był uczestnikiem wojny obronnej we wrześniu 1939 r., następnie przez Węgry przedostał się do Francji, a w listopadzie 1939 wstąpił do Armii Polskiej. W latach 1939-1940 był zakwaterowany w ośrodku formowania Armii Polskiej w Coetquidan, żołnierzem I Dywizji Grenadierów, uczestnikiem działań wojennych w obronie Francji, po walkach pod Lagarde i Merviller w przebywał niewoli, a do kwietnia 1945 w obozie jenieckim w Murnau. Po 1945 r. powrócił do kraju. Od 1956 r. był sędzią Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”. Po 13 grudnia 1981 r. był na emeryturze. W 1982 r. był współzałożycielem Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego we Wrocławiu, z upoważnienia tego Komitetu obserwował procesy polityczne we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, dokumentował przypadki naruszania prawa przez sądy powszechne i wojskowe i przekazywał hierarchii kościelnej oraz działaczom podziemnej opozycji. Zajmował się kolportażem prasy podziemnej w środowisku prawników, m.in. „Z dnia na dzień” i „Biuletynu Dolnośląskiego”. Zmarł 15 maja 1986 roku we Wrocławiu.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Flis Jacek
Jacek Flis – 20.07.1972 – 16.10.2020. Związany z Sędziszowem Małopolskim. Po ukończeniu szkoły podstawowej kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym w Ropczycach. Studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie na kierunku geografia. Po ukończonych studiach podjął prace jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Szkodnej, od 1999r w Gimnazjum im. por. Karola Chmiela w Zagorzycach Górnych a od 2018r w Szkole Podstawowej nr 3 im. Jana Pawła II w Sędziszowie Małopolskim. Badacz historii regionalnej. Od 2004 roku rozpoczął prace badawcze nad historią niemieckiego poligonu SS „Heidelager” ze szczególnym uwzględnieniem działającego w jego obrębie Artylerieziefield Blizna, miejsca gdzie Niemcy testowali tajne bronie: rakiety V-2 oraz latające bomby V-1. Zainteresował tematem historyków, samorządowców, miłośników historii co zaowocowało: powstaniem Parku Historycznego Blizna, którego był współtwórcą oraz publikacją książki „Tajemnice Blizny. Wywiad Armii Krajowej w walce z rakietami V-2”, której był współautorem. Propagował historię Sędziszowa i regionu. Prowadził wykłady, prelekcje, pogadanki. Nagrywał audycje radiowe i programy telewizyjne na antenach lokalnych i ogólnokrajowych, pokazując piękno przyrody i historię regionu.
Flizak Krzysztof Kpt.
Kpt. Krzysztof Flizak, oficer US Army, najmłodszy żołnierz gen. Andersa – najmłodszy żołnierz Armii Andersa, gdy wybuchła wojna miał siedem lat. To Wołyniak i Sybirak. Jest synem Tadeusza Flizaka, przedwojennego podoficera Korpusu Ochrony Pogranicza na Wileńszczyźnie. Po aresztowaniu ojca przez NKWD, w czerwcu 1940 r. został deportowany do łagru. Po wojnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Jest weteranem wojny w Korei, gdzie został ciężko ranny i częściowo stracił słuch. Odznaczony najważniejszymi amerykańskimi medalami za dzielność. Statuetkę Sygnet Niepodległości 14 Festiwalu NNW otrzymał z rąk Tomasza Łysiaka, reżysera filmu „Ostatni rozdział”.
Folcik Edward
Edward Folcik urodził się 20 marca 1943 roku we Lwowie. W 1974 r. był absolwentem germanistyki na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1969 r. pracował w Dolnośląskich Zakładach Wytwórczych Maszyn Elektrycznych Dolmel. W dniach 26-31 sierpnia 1980 r. był współorganizatorem i uczestnikiem strajku w Dolmelu. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, był członkiem Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej oraz sekretarzem, prowadził bibliotekę wydawnictw niezależnych w Dolmelu, był redaktorem audycji nadawanych przez radiowęzeł zakładowy. Od października 1980 r. był oddelegowany do pracy w Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego, następnie Zarządu Regionu Dolny Śląsk, w czerwcu 1981 był delegatem na I Walne Zebranie Delegatów Regionu Dolny Śląsk, członkiem Zarządu Regionu, a we wrześniu i październiku 1981 delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów. 14 grudnia 1981 r. został internowany w Ośrodku Odosobnienia we Wrocławiu, następnie w Grodkowie. Zwolniony został 15 października 1982 r. 30 października 1984 był współzałożycielem Komitetu Obrony Praw Człowieka we Wrocławiu, a w listopadzie 1984 r. sygnatariuszem inicjatywy obywatelskiej Bez Przemocy. Po 1989 r. dalej działał w „Solidarności”. Od 2008 r. jest na emeryturze.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Frąckowiak Halina
Halina Frąckowiak to nie tylko legenda polskiej piosenki, ale dobry duch antykomunistycznej opozycji. Poza sceną, z dala od fleszy, wspierała ostatniego więźnia politycznego.
Halina Frąckowiak urodziła się 10 kwietnia 1947 roku w Poznaniu. To piosenkarka popowa i rockowa, kompozytorka i autorka tekstów. Politycznie zaangażowana w 2010 roku w komitet poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.
Debiutowała w 1963 r. na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie. Konkurowała tam z Czesławem Niemenem, Zdzisławą Sośnicką i Krzysztofem Klenczonem, została laureatką tak zwanej „Złotej Dziesiątki”. Współpracowała z takimi zespołami, jak Tony, Takty i Tarpany. Następnie zdobywała kolejne nagrody na festiwalach piosenki w Opolu i w Kołobrzegu w latach: 1969, 1976, 1977, 1988, 1991 i 1993. W roku 1975 w Opolu nagrodzono ją dodatkowo tytułem „Miss Obiektywu”.
Pracując z takimi zespołami jak Czerwono-Czarni, Grupa ABC, Tarpany czy Drumlersi, wylansowała swoje największe przeboje („Ktoś”, „Czekam tu”, „Napisz, proszę”, „Za mną nie oglądaj się”).
Jednocześnie doskonaliła swoje umiejętności wokalne u Alicji Barskiej. W 1972 rozpoczęła karierę solową. Wtedy to właśnie wygrała kilkakrotnie plebiscyt na najpopularniejszą piosenkarkę, brała udział w zagranicznych festiwalach (Ostenda, Rostock, Drezno), gdzie otrzymała najważniejsze wyróżnienia i nagrody, m.in. „Złoty Mikrofon” Polsko-Amerykańskiej Agencji Artystycznej.
Piosenkarka nagrała ponad 20 płyt i kaset, a jej koncerty można było obejrzeć w wielu miejscach Europy oraz w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Występowała m.in. w Teatrze Muzycznym w Gdyni, w Teatrze Wielkim w Łodzi i Warszawie.
Była związana z politologiem Józefem Szaniawskim, z którym ma syna Filipa Frąckowiaka – polityka PiS.
Laureatka Drzwi do Wolności Festiwalu NNW w 2018 roku. Nagrodę wręczył Andrzej Kołodziej.
W życiu jesteśmy powołani do różnych zadań. Ja odkąd pamiętam żyłam muzyką i poezją. Śpiewałam o miłości, Bogu, ale też wiersze Kazimierza Wierzyńskiego. Dopiero, gdy aresztowano mojego ukochanego, Józefa Szaniawskiego stałam się uczestnikiem walki o wolność. Walczyłam także jako matka, starają się bronić mojego, wtedy 4,5-letniego syna, Filipa. Walka trwała do 1989 roku. Do świąt Bożego Narodzenia - mówiła Frąckowiak odbierając uhonorowanie.
Franczak Józef, pseudonim „Laluś”, "Lalek"
Józef Franczak, pseudonim „Laluś”, "Lalek" - walczył z wojskami sowieckimi na Wołyniu, a po ucieczce z niewoli zaangażował się w działalność konspiracyjną.
Józef Franczak ps. „Laluś” urodził się 17 marca 1918 roku w Kozicach Górnych. Pochodził z ubogiej rodziny chłopskiej. W wieku 17 lat jako ochotnik wstąpił do Wojska Polskiego. Po ukończeniu Szkoły Podoficerskiej w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu przydzielony został do Plutonu Żandarmerii w Równem.
Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej, ale udało mu się uciec. W 1940 wstąpił do ZWZ. Następnie działał w Armii Krajowej. Był dowódcą drużyny, potem dowódcą plutonu w III Rejonie Obwodu Lublin AK w ramach Okręgu Lublin AK. W sierpniu 1944 został przymusowo wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego. W styczniu 1945, będąc świadkiem wydawania i wykonywania wyroków śmierci na AK-owcach zdecydował się na dezercję. Wkrótce NKWD zaczęło go szukać i rozpoczął 18-letni okres ukrywania się przed władzą.
Lalek brał udział w wielu zamachach na funkcjonariuszy MBP. Kilka razy był ranny, a raz aresztowany. W czerwcu 1946 Urząd Bezpieczeństwa urządził wielką obławę. W 1947 Franczak dołączył do oddziału dowodzonego przez kpt. Zdzisława Brońskiego.
Dokonywał później zamachów na współpracowników organów bezpieczeństwa, w tym cywilnych donosicieli. Franczak dowodził kilkuosobowym patrolem zbrojnym, do zadań którego należało wykonywanie kar chłosty lub śmierci na tajnych współpracownikach UB i członkach PPR.
10 lutego 1953 przeprowadzili rekwizycję w kasie Gminnej Spółdzielni w Piaskach, aby zdobyć fundusze na przetrwanie zimy. Akcja nie udała się. W starciu z milicjantami zginął Stanisław Kuchciewicz Wiktor – ostatni dowódca Franczaka. Po akcji w Piaskach Franczak nie kontaktował się już z innymi konspiratorami, ukrywając się przez kolejnych dziesięć lat. Umożliwiała mu to zorganizowana przez siebie sieć pomocników, licząca według danych SB ponad dwieście osób.
Formalne rozpracowanie Franczaka rozpoczęto już 16 listopada 1951 w ramach operacji o kryptonimie Pożar. W sumie zaangażowano we współpracę z bezpieką ok. 100 ludzi. Franczak został zadenuncjowany przez Stanisława Mazura, brata stryjecznego swojej narzeczonej, który był tajnym współpracownikiem SB.
Józef Franczak został zastrzelony 21 października 1963 r. o godzinie 15:40. W nocy, o 21:00, ciało „Lalusia” przewieziono do Akademii Medycznej w Lublinie. Pochówku bezimiennego służby dokonały potajemnie. Cztery dni później, w nocy, rodzina wykopała jego nagie, pozbawione głowy ciało i dokonała godnego złożenia zwłok do grobu.
Laureat Sygnetu Niepodległości Festiwalu NNW w 2018 roku. Uhonorowanie odebrał syn Józefa Franczaka – Marek Franczak: „W imieniu ojca traktuje ten Sygnet Niepodległości jako symbol zwycięstwa, nie tylko Ojca, ale wszystkich żołnierzy Lubelszczyzny walczących w tamtym czasu”
Frankiewicz Edward
Edward Frankiewicz urodził się 22 lipca 1958 roku w Lęborku. W 1976 r. ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową w Lęborku. Z zawodu był elektrykiem. W latach 1976-1994 był pracownikiem Stoczni w Gdyni. W dniach 15-31 sierpnia 1980 r. uczestniczył w strajku w stoczni, od września 1980 r. działał w „Solidarności”, był członkiem Komisji Wydziałowej K-1. W dniach 14-15 grudnia 1981 uczestniczył w strajku w SKP. W styczniu 1986 r. był współzałożycielem gdyńskich struktur Solidarności Walczącej, a do 1989 r. szefem Grupy Zakładowej SW w Stoczni Gdyńskiej, był również współorganizatorem akcji odcinania zasilania prądu i wrzucania świec dymnych do wentylatorów podczas narad działaczy zakładowej PZPR, umieszczania ulotek w wentylatorach wyciągowych, które zmieniając fazę silnika, wdmuchiwały ulotki do hal zakładu, malowania napisów na suwnicach, zawieszania kukły gen. Wojciecha Jaruzelskiego. W marcu 1986 r. był współzałożycielem podziemnego pisma „Solidarność Walcząca” Grupy Zakładowej SW w SKP, redaktorem, autorem, drukarzem i kolporterem w SKP, drukarzem pisma TKZ „Kadłub” oraz „Solidarności Walczącej – Oddział Trójmiasto” i ulotek. Od 1988 drukarnia znajdowała się w jego mieszkaniu. W latach 1988-1989 był wiceprzewodniczącym Tymczasowej Komisji Zakładowej „Solidarności” w Stoczni. W 1989 roku był przeciwnikiem okrągłego stołu. Od 1994 roku prowadził własną działalność gospodarczą. Zmarł 15 czerwca 2019 roku w Gdyni.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
Fus Władysław Tomasz
Władysław Tomasz Fus urodził się 11 grudnia 1930 roku w Żołyni k. Łańcuta. W latach 1947-1950 był uczniem Szkoły Przemysłowej Wrocławskich Zakładów Włókien Sztucznych i robotnikiem w Fabryce Sztucznego Jedwabiu na wrocławskich Kowalach. W latach 1972-1982 był operatorem dźwigu w Betoniarni Klecina we Wrocławiu. Od marca 1982 r. jest na rencie. W sierpniu 1980 r. był współorganizatorem strajku w Klecinie. Od września 1980 r. działał w „Solidarności”, był członkiem Komitetu Założycielskiego, następnie Komisji Zakładowej w Klecinie. Do 1981 r. był organizatorem kolportażu wydawnictw niezależnych w swoim zakładzie, środowisku i parafii i drukarzem pism różnych ogniw „Solidarności”. Od 1981 współorganizował Wrocławskie Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. Po 13 grudnia 1981 r. był organizatorem protestów społecznych. Po stłumieniu strajków był drukarzem prasy podziemnej w ramach Regionalnego Komitetu Strajkowego Dolny Śląsk. Od maja 1982 do maja 1989 r. był drukarzem w zespole Bohdana Błażewicza. Od maja 1982 był współorganizatorem i skarbnikiem Uniwersytetu Robotniczego przy Duszpasterstwie Ludzi Pracy we Wrocławiu. W latach 1982-1989 uczestniczył we wszystkich niezależnych demonstracjach we Wrocławiu. Z kolei w latach 1985-1986 udostępniał mieszkanie na drukarnię Solidarności Walczącej. Kilkanaście razy był zatrzymywany i pobity. W latach 90. był działaczem Partii Wolności, Solidarności Walczącej i Ruchu Obrony Polski.
Opracowano na podstawie Encyklopedii Solidarności oraz innych źródeł historycznych.
[display-posts]