80 lat temu, 2 sierpnia 1943 roku, wybuchło powstanie w Obozie Treblonka II. Z tej okazji odbyła się uroczystość rocznicowa pod pomnikiem centralnym na terenie Muzeum Treblinka – niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady i obozu pracy.
Po oficjalnej uroczystości podpisano akt erekcyjny dotyczący budowy nowego budynku wystawienniczo-edukacyjnego Muzeum Treblinka. To ma być hołd oddany ofiarom II Rzeszy i zbrodniom popełnionym przez Niemców.
Obóz (ośrodek) Zagłady Treblinka II został wybudowany przez Niemców w połowie 1942 roku, obok istniejącego w pobliżu karnego obozu pracy, w ramach „Akcji Reinhard”, mającej na celu fizyczną likwidację ludności żydowskiej. Zajmował 17 hektarów ziemi i był otoczony wysokim ogrodzeniem z drutu kolczastego. Załoga obozu składała się z 30-40 Niemców i Austriaków, którzy zawiadywali obozem, oraz kompanii strażników (ok. 100-120 osób, głównie pochodzenia ukraińskiego). Na komendanta obozu wyznaczono doktora medycyny Irmfrieda Eberla (po nim funkcję tę objął Franz Stangl). Zastępcą komendanta był Kurt Franz.
Pierwszy transport Żydów z getta warszawskiego przybył do obozu 23 lipca 1942 roku. Od tego dnia przywożono tam Żydów głównie z okupowanej Polski, ale też z Czechosłowacji, Francji, Grecji, Jugosławii, ZSRR, a także Niemiec i Austrii. Do obozu trafiali również Romowie i Sinti z Polski oraz Niemiec. Deportowanych uśmiercano za pomocą gazów spalinowych w specjalnie do tego celu wybudowanych komorach gazowych. Aby zatrzeć ślady zbrodni zwłoki palono na specjalnie skonstruowanych rusztach. Według szacunków w Obozie Zagłady Treblinka II zginęło ponad 800 tys. osób.
Od wiosny 1943 r. transporty z deportowaną ludnością żydowską przybywały znacznie rzadziej. Więźniowie zrozumieli, że likwidacja obozu jest nieuchronna. Uznali, że jedynym sposobem na wydostanie się jest zbrojne powstanie, które wybuchło 2 sierpnia 1943 roku. W jego wyniku z 840 więźniów jedynie około 200 osobom udało się wydostać z obozu. Ponad 100 osób dożyło końca wojny. Po powstaniu obóz zaczęto likwidować. W listopadzie 1943 roku rozebrano wszelkie obozowe zabudowania oraz instalacje. Teren obozu zaorano i zasiano łubinem, aby nie pozostał po nim żaden ślad.
Źródło:gov.pl.