Na Placu Adama Mickiewicza, gdzie 67 lat temu poznańscy robotnicy zażądali „Chleba i Wolności”, stanęła wystawa „Poznański Czerwiec 1956. Oblicza buntu i jego pamięć” przygotowana przez IPN. W ramach przygotowywania ekspozycji aktor Robert De Niro przekazał wyrazy podziwu i szacunku dla uczestników Poznańskiego Czerwca 1956 r. W 1992 r. artysta, w czasie swojej wizyty w Poznaniu, oddał hołd ofiarom robotniczego zrywu.
67 lat temu stolica Wielkopolski znalazła się na ustach całego wolnego świata. Zdesperowani mieszkańcy Poznania, tkwiący od jedenastu lat w komunistycznej pułapce, znaleźli w sobie siłę, by w dramatyczny sposób wykrzyczeć pod adresem władzy stanowcze „nie!” O poznańskiej rewolcie i walce o jej upamiętnienie opowiada wystawa plenerowa przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956.
Z okazji kolejnej rocznicy wydarzeń czerwcowych dyrektor poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Rafał Reczek zwrócił się do Wojciecha Fibaka z pytaniem, czy Robert De Niro mógłby skierować kilka słów do kombatantów Czerwca ’56. W odpowiedzi, po kilku tygodniach, Fibak przysłał zdjęcie z dedykacją od amerykańskiego aktora.
Poznański IPN przypomniał, że Robert De Niro – na zaproszenie Wojciecha Fibaka – kilkukrotnie odwiedzał Polskę. Według wspomnień tenisisty amerykański aktor “bardzo ceni, lubi Polaków za ich historię, romantyzm”. Pierwszą wizytę w Polsce Robert De Niro złożył we wrześniu 1989 r. Wówczas to spotkał się w Gdańsku z Lechem Wałęsą, pojechał przed Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 oraz upamiętnił ofiary niemieckiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.
26 kwietnia 1992 r. Robert De Niro, na zaproszenie Fibaka, ówczesnego właściciela „Gazety Poznańskiej”, złożył krótką wizytę w Poznaniu, w czasie której oddał hołd ofiarom robotniczego zrywu przed Pomnikiem Poznańskiego Czerwca 1956. Zdjęcia z tego wydarzenia znalazły się m.in. na prezentowanej od kilku lat, przygotowanej przez IPN i Wielkopolskie Muzeum Niepodległości wystawie “Poznański Czerwiec 1956. Oblicza buntu i jego pamięć”.
Bohaterskim mieszkańcom Poznania, (uczestnikom) antykomunistycznego powstania z czerwca 1956 r. z wyrazami podziwu oraz szacunku! Robert De Niro
– napisał amerykański aktor na zdjęciu
Co wydarzyło się w Poznaniu w czerwcu 1956 roku?
67 lat temu, sfrustrowani pogarszającą się sytuacją materialno-bytową, robotnicy poznańskich zakładów pracy w pokojowym proteście wyszli na ulice miasta, domagając się poprawy swego losu, prawa do wolności i godnego życia. Determinacja manifestantów, do których wkrótce dołączyli kolejni mieszkańcy Poznania, rosła z minuty na minutę. Obok transparentów o treści społecznej czy ekonomicznej szybko pojawiły się hasła antyrządowe i narodowe, nadając manifestacji cech niepodległościowego powstania. Strajkowa gorączka ogarnęła miasto, nastroje radykalizowały się. Protest przerodził się w rzeczywistą walkę o niespotykanej dotąd zaciętości, którą władza w brutalny sposób spacyfikowała przy użyciu wojska.
Rządzący Polską komuniści nie poprzestali wyłącznie na stłumieniu poznańskiej rewolty siłą. W miasto i jego mieszkańców na przełomie czerwca i lipca 1956 uderzył propagandowy terror, a Czerwcową pamięć postanowiono unicestwić. W okresie PRL przez długi czas pamięć ta była zakazana, potem zaś koncesjonowana. „Kurtyna milczenia” skutecznie okrywająca Poznań, została ostatecznie zerwana dopiero w sierpniu 1980 r. za sprawą wielomilionowego ruchu społecznego „Solidarność”. To entuzjazm tych dni i działania podjęte m.in. przez ludzi „Solidarności” sprawiły, że robotniczy protest z 28 czerwca 1956 r. stał się obok Grudnia 1970 jednym z najważniejszych wydarzeń inicjujących marsz ku „Solidarności”, marsz ku wolności. Eksplozja Czerwcowej pamięci przyniosła wówczas Poznaniowi jego współczesny symbol – Pomnik Poznańskiego Czerwca 1956, którego odsłonięcie stało się jednym z najistotniejszych ogniw „karnawału Solidarności”.
Tym zagadnieniom poświęcona jest wystawa. Wielkoformatowa, plenerowa ekspozycja podzielona została na dwie zasadnicze części. Pierwsza to wprowadzenie do historii samego Czerwca 1956 – jego przyczyn i konsekwencji. Druga mówi o sile jego pamięci, pamięci, która po 1981 r. stała się fundamentem, na którym wzrastał wolny Poznań.
Przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 ekspozycja, bazuje na bogatym materiale ikonograficznym. Archiwalne fotografie zaprezentowane na wystawie pochodzą zarówno z prywatnych kolekcji, jak i zbiorów znajdujących się w zasobach Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Archiwum Państwowego w Poznaniu, Cyfrowego Repozytorium Lokalnego CYRYL, GaSo, Międzynarodowych Targów Poznańskich, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Ośrodka Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego – oddziału Biblioteki Raczyńskich, Polskiej Agencji Prasowej oraz Muzeum Niepodległości w Warszawie. Na wystawie po raz pierwszy zaprezentowane zostaną także unikatowe fotografie, pozyskane przez Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 w ciągu ostatnich lat.
Ekspozycja „Poznański Czerwiec 1956. Oblicza buntu i jego pamięć” jest nie tylko formą upamiętnienia Czerwca 1956, przygotowana została z myślą o popularyzowaniu wiedzy na jego temat.
Źródło: Facebook, dzieje.pl, IPN oddział w Poznaniu.