Pięć filmów ze Zbigniewem Cybulskim można przez cały listopad oglądać za darmo w Ninatece w ramach cyklu ” Dziś są twoje urodziny”. Zbigniew Cybulski urodził się 3 listopada 1937 roku. W ramach cyklu można będzie online zobaczyć w dowolnym momencie takie filmy jak: “Do widzenia, do jutra…”, “Milczenie”, “Zbrodniarz i panna”, “Rękopis znaleziony w Saragossie” i “Sam pośród miasta”.
Zbigniew Cybulski był aktorem filmowym i teatralnym zwanym polskim Jamesem Deanem, ikoną kina powojennego. Od debiutu filmowego w “Pokoleniu” (1955) Andrzeja Wajdy, Cybulski wystąpił w ponad trzydziestu produkcjach, w tym także zagranicznych, takich jak “Lalka”, (1962, reż. Jaques Baratier), “Kochać” (1964, reż. Jörn Donner) i “Miłość dwudziestolatków” (1962, reż. Jacques Truffaut, Renzo Rossellini, Marcel Ophüls, Shintarô Ishihara). Gwiazdor zdobył sławę na całym świecie, a legenda artysty niepokornego przylgnęła do niego na trwałe.
Sylwetka przedwcześnie zmarłego aktora owiana została aurą tajemnicy. Jak powiedział o nim Kazimierz Kutz w książce “Cybulski: podwójne salto”:
Jestem prawie pewny, że nie przekazał nam najważniejszego szczegółu, który w konsekwencji uczynił go takim, jakim go pamiętamy. Ciążyło nad nim jakieś przekleństwo, które było fundamentem jego nieprzeciętności
Filmy dostępne będą między 1.11, godz. 20:00 a 30.11, godz. 20:00 za darmo i bez reklam na stronie ninateka.pl.
Opisy filmów:
“Do widzenia, do jutra…”, reż. Janusz Morgenstern, Polska, 1960, 80 min
Trójmiasto, lato 1959. Jacek, lider studenckiego teatrzyku na Wybrzeżu wspomina ubiegłe lato i spotkanie z piękną Margueritte, córką francuskiego konsula. Oprawa plastyczna i nowatorska – jak na owe czasy – dramaturgia pozwalały na zastąpienie szarej, polskiej rzeczywistości jej w pełni wykreowaną iluzją – Gdańsk przypominał raczej śródziemnomorski kurort, po którego ulicach jeździły ekskluzywne samochody, studenci spędzali czas na psotach, miłościach i dancingach, słuchali jazzu, pili wódkę, angażowali się w awangardowe przedsięwzięcia artystyczne (teatr, wystawa nowoczesnego malarstwa), grywali w elitarnego wtedy tenisa, rozmawiali w obcych językach. Świat Morgensterna to świat bez przeszłości (znakiem wojny pozostaje co najwyżej nawiązująca do Popiołu i diamentu scena w kościele czy epizod Pawlikowskiego – niby przywołującego do walki swego podkomendnego, Cybulskiego), ale też bez teraźniejszości, bez komunizmu i Gomułki. Być może melancholijny nastrój Do widzenia, do jutra podkreślał rozczarowania, kończył okres popaździernikowej odwilży (filmowy teatrzyk przeżywał przecież finansowe kłopoty, stał przed widmem zamknięcia).
“Milczenie”, reż. Kazimierz Kutz, Polska 1963, 95 min
W wyniku głupiego żartu Stach zostaje posądzony przez mieszkańców miasteczka o zamach na życie ich proboszcza. Kiedy chłopak traci wzrok wskutek wybuchu niewypału, wszyscy biorą to za karę Bożą. Proboszcz, starszy człowiek, pytany o wydarzenie milczy, choć zdaje sobie sprawę z niewinności chłopca. Stach znajduje oparcie jedynie u pielęgniarki Kazi, która pomaga mu odzyskać wiarę w siebie.
“Zbrodniarz i panna”, reż. Janusz Nasfeter, Polska 1963, 80 min
Film kryminalny na podstawie scenariusz mistrza gatunku w literaturze, Macieja Słomczyńskiego. Małgorzata Makowska, kasjerka w banku, jako jedyna ocalała z napadu na konwój jest także jedyną osobą, która może rozpoznać sprawcę. Zmienia wygląd i razem z kapitanem milicji, Janem Ziętkiem, wyjeżdża do Międzyzdrojów, gdzie może przebywać zbrodniarz. Między oficerem i jego podopieczną rodzi się uczucie. Wraz z przybyciem kolejnych gości dziewczynie grozi coraz większe niebezpieczeństwo. Dochodzi do kolejnej zbrodni…
“Rękopis znaleziony w Saragossie”, reż. Wojciech Jerzy Has, Polska 1964, 177 min
Przedziwne perypetie Alfonsa van Wordena podczas jego podróży do Hiszpanii, gdzie ma objąć służbę w gwardii walońskiej, są okazją do opowiadania – przez spotykane przez niego postaci – kolejnych intrygujących historii. Jedna opowieść zazębia się z drugą, jak w romansie szkatułkowym. A na koniec wszystko okazuje się grą, ukartowaną, by poddać próbie męstwo van Wordena. Tajemniczy rękopis, w którym spisano jego losy, co i raz pojawia się w tle.
Film jest adaptacją powieści Jana Potockiego napisanej w języku francuskim i podobnie jak pierwowzór literacki ma konstrukcję szkatułkową. To „jeden z najdziwniejszych filmów polskiego kina lat 60. XX wieku, do dziś intrygujący znawców i miłośników, uznawany za jedno z arcydzieł kinematografii światowej, otoczony nawet swoistym kultem. […]
Fantastyczna proza XVIII-wiecznego pisarza i myśliciela Jana Nepomucena Potockiego, utrzymana w konwencji romansu szkatułkowego, w którym każda kolejna opowieść wywodzi się z poprzedniej (niezrównanym prototypem są Baśnie z 1001 nocy), stała się pożywką dla wizjonerskiej wyobraźni reżysera. To świat alegorii i symboliki, magii i filozoficznych dociekań, relatywizmu poznawczego, gdzie nic nie jest takie, jakie się wydaje, i rozpaczliwych usiłowań rozumu, by pojąć to, co niepoznawalne. Tajemnej wiedzy ukrytej w kabale i oświeceniowego racjonalizmu. A wszystko to przyobleczone w kostium awanturniczej opowiastki z gatunku płaszcza i szpady czy fantastycznej historii o nawiedzonej karczmie i duchach”.
“Sam pośród miasta”, reż. Halina Bielińska, Polska 1965, 74 min
Inżynier Konrad Ferenc wyjeżdża na 2-letni kontrakt do Iraku. Jego lot zostaje jednak odwołany, poleci dopiero nazajutrz. Mężczyzna musi więc wypełnić czymś czas, a ponieważ wynajął swoje mieszkanie krewnym – wędruje po Warszawie, odwiedzając znajomych i spotykając nieznajomych, wstępuje do knajp, mija miejsca pamięci. Myślami wciąż wraca do ostatniej rozmowy z Ewą, kobietą, z którą od niemal dwóch lat jest związany, a jednak nie chciał, by odprowadziła go na lotnisko…
Cykl “Dziś są twoje urodziny” pozwala przypomnieć i uhonorować artystów, pełniących różne role przy produkcji filmu. W programie znajdują się filmy związane z postaciami różnorodnych twórców filmowych, m.in. reżyserów, aktorów, scenografów czy kompozytorów.
Źródło: mat.pras. Ninateka.