Sybirak, zesłany przez sowietów do Kazachstanu, twórca wolnych związków zawodowych Pomorza, działacz opozycji antykomunistycznej, jeden z liderów NSZZ Solidarność – Andrzej Gwiazda skończył 87 lat.
Andrzej Gwiazda urodził się 14 kwietnia 1935 w Pińczowie. Po wybuchu II wojny światowej jego ojciec trafił do niewoli, gdzie przybywał do końca wojny. W 1940 roku Andrzej Gwiazda z matką i babcią trafili do kołchozu w północnym Kazachstanie. Do Polski wrócili po sześciu latach. W 1966 roku ukończył studia na Politechnice Gdańskiej.
Brał udział w wydarzeniach marcowych w 1968, jak również w grudniowych w 1970. W 1976 wspólnie z żoną napisał list do Sejmu PRL zawierający wyrazy poparcia dla postulatów głoszonych przez Komitet Obrony Robotników. Wkrótce otrzymali zakaz opuszczania granic PRL, zaczęli też być inwigilowani przez Służbę Bezpieczeństwa. Andrzej Gwiazda otrzymał kryptonim Brodacz. Od 1977 współpracował z Biurem Interwencji KOR. Był współzałożycielem Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Redagował biuletyn WZZ „Robotnik Wybrzeża” oraz zajmował się drukiem i kolportażem innych wydawnictw drugiego obiegu.
Po wybuchu strajku w sierpniu 1980 został członkiem prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Współtworzył NSZZ „Solidarność”, 17 września 1980, w dniu powołania związku, został wybrany na stanowisko wiceprzewodniczącego związku jako jeden z dwóch zastępców Lecha Wałęsy.
Został aresztowany 13 grudnia 1981 i internowany w Strzebielinku. 22 grudnia 1982 aresztowano go i oskarżono o „próbę obalenia ustroju siłą”. Zwolnienie uzyskał 22 lipca 1984 na mocy amnestii.
W latach 1986–1989 należał do liderów Grupy Roboczej Komisji Krajowej „Solidarności”. Znalazł się wśród głównych oponentów Lecha Wałęsy, którego uznał za zdrajcę „ideałów sierpniowych” i agenta SB. Podjął działalność w Solidarności 80. W latach 1989–1997 współtworzył wydawane przez jego żonę pismo „Poza Układem”. Do 1991 pozostawał bezrobotny, wrócił do pracy po wejściu w życie ustawy nakazującej przywrócenie do pracy zwolnionych z przyczyn politycznych. W 1998 przeszedł na emeryturę.
W 2005 z grupą byłych działaczy WZZ i NSZZ „S” zbojkotował oficjalne obchody 25. rocznicy powstania „Solidarności”. W tym samym roku nie przyjął amerykańskiego Medalu Wolności. Publikuje m.in. w „Obywatelu” i „Gazecie Polskiej Codziennie”. Wraz z żoną wydał książkę Poza układem: publicystyka z lat 1988–2006.
3 maja 2006 roku prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Orderem Orła Białego, a następnie powołał do Kapituły tego orderu. W 1999 został wyróżniony Medalem Medalem Polonia Mater Nostra Est. W 2000 otrzymał tytuł honorowego obywatela Gdańska. Postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy z 13 marca 2018 został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.
Andrzej Gwiazda jest laureatem Sygnetu Niepodległości Festiwalu NNW w 2018 roku.
Mój udział jest w tym wszystkim skromny. Ile trzeba cenić Ojczyznę dowiedziałem się, gdy piąte urodziny obchodziłem w transporcie na Sybir. Nie mogłem potem zachować się inaczej
– powiedział Gwiazda odbierając uhonorowanie.