10 maja 2024 roku zmarła Maria Dłużewska – wielka przyjaciółka Festiwalu Filmowego NNW, reżyser filmowa, scenarzystka, aktorka (m.in. Teatru Domowego), organizatorka Teatru Poniedziałkowego, dziennikarka, działaczka opozycji antykomunistycznej w okresie PRL. Zdobyła koronę nagród Festiwalu NNW m.in. Złotego Opornika, Platynowego Opornika; nagrody: im. Janusza Krupskiego i prezesa TVP. W PISF walczyła o realizację ważnych projektów, wspierała środowisko filmowe. Miała 72 lata.
Zawsze obecna, uśmiechnięta, mądra, przenikliwa, pomocna, życzliwa, ciepła, przyjacielska, z delikatną kobiecą przenikliwością podchodząca do bohaterów swoich filmów, aktywna w działaniach naszej Akademii Filmowej Festiwalu NNW. Szykowaliśmy się do pokazów jej nowego filmu, kolejnego spotkania na zajęciach Akademii a potem znowu na Festiwalu NNW w Gdyni. Zostawiła ogromną pustkę …
– czytamy na Facebooku Festiwalu Filmowego NNW
Zawsze była niepokorna i miała niesamowitą intuicję do wybierania tematów swoich filmów. Podziwiałem jej skuteczność w działaniu. Kilka dni temu omawialiśmy premierę jej kolejnych filmów na Festiwalu Filmowym NNW. Do swoich bohaterów podchodziła bardzo osobiście, z czułością, jej relacje z nimi stawały się przyjacielskie, opowiadała o nich przez swoją wrażliwość. W każdym filmie odnajdywałem kawałek Majki
– mówi przyjaciel Marii Dłużewskiej i dyrektor Festiwalu Filmowego NNW Arkadiusz Gołębiewski.
Serdeczne wyrazy współczucia dla bliskich, rodziny i przyjaciół Marii Dłużewskiej.
Maria Dłużewska (1951-2024)
Urodziła się 26 września 1951 roku w Kielcach. W 1972 ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Od 1972 do 1976 grała w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, w 1977 w Teatrze Polskim w Szczecinie, od 1977 do 1978 w Teatrze Dramatycznym w Gdyni, a od 1978 do 1982 w Teatrze Popularnym w Warszawie.
Od września 1980 należała do NSZZ „Solidarność”. Współorganizowała Msze za Ojczyznę i Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. Od 1983 do 1985 prowadziła Teatr Poniedziałkowy w Ursusie. Kolportowała podziemne wydawnictwa. Od 1984 do 1987 była redaktorem i autorką tekstów Radia Solidarność. Od 1984 do 1988 działała w Solidarności Walczącej. Grała w “Degrengoladzie” – przedstawieniu opozycyjnego Teatru Domowego.
W 1991 była dziennikarką tygodnika „Spotkania”, a od 1991 do 1993 „Tygodnika Solidarność”. Po 1993 zajęła się tworzeniem filmów dokumentalnych. Nakręciła ich ponad 40 jako scenarzystka, reżyserka i producentka.
Od 2010 zaczęła tworzyć filmy dokumentalne oraz pisać książki dotyczące katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Potem tworzyła kolejne filmy opowiadając o działaczach opozycji antykomunistycznej m.in.:
Maria Dłużewska była wiele razy nagradzana na Festiwalu Filmowym NNW w Gdyni.
- W 2010 roku nagroda Złotego Opornika film „Grupy oporu” autorstwa Majki Dłużewskiej i Konrada Falęckiego
- W 2012 roku otrzymuje nagrodę im. Janusza Krupskiego za film “Degrengolada w Teatrze Domowym”.
- W 2016 r. otrzymała Platynowy Opornik za “niezłomność, bezkompromisowość i niezależność”.„Niewiele rzeczy dało mi taką satysfakcję, jak wiadomość o tym wyróżnieniu. Jestem bardzo wdzięczna Arkowi, że nam stworzył miejsce, gdzie możemy mówić o rzeczach dla nas najważniejszych. To jest niezwykle ważne, że takie miejsce jest” – powiedziała wtedy Dłużewska.
- W 2018 roku „Krótkie popołudnie na Mazurach” Marii Dłużewskiej zostało uznane za najlepszy film X Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” i zostało nagrodzone Złotym Opornikiem. Film jest zapisem wizyty reżyserki u małżeństwa działaczy opozycji antykomunistycznej – Jana Krzysztofa Kelusa i jego żony Urszuli „Kuby” Sikorskiej. Jury tak uzasadniło swój werdykt: „obraz ten nagrodzono za ukazanie w lakonicznej formie doświadczenia życiowego zapomnianego barda Solidarności w sposób pełen prostoty, ciepła i humoru”.
- W 2021 roku podczas XIII Festiwalu Filmowego NNW Nagroda Prezesa TVP przypadła Marii Dłużewskiej za film dokumentalny „Z Gwiazdami. Podróż bez końca” opowiadający o małżeństwie Joanny i Andrzeja Gwiazdów.
- W 2022 roku otrzymuje nagrodę im. Janusza Krupskiego za film “Dzielnieśmy stali, celnie rzucali”.
Źródło: Festiwal Filmowy NNW