10 września obchodzimy Narodowy Dzień Polskich Dzieci Wojny. To nowe święto państwowe, które zostało ustanowione pod koniec lipca 2023 roku. Jako datę obchodów tego święta wybrano 10 września, ponieważ nawiązuje ona do przeprowadzonych w 1943 roku przez okupacyjne władze niemieckie masowych aresztowań dzieci w wielkopolskiej miejscowości Mosina.
„(…) w hołdzie Polskim Dzieciom Wojny, które mimo traumy, jakiej doświadczyły za przyczyną hekatomby II wojny światowej, zbrodniczych działań okupantów niemieckich i sowieckich, potrafiły dźwigać ze zgliszcz naszą wspólną Ojczyznę oraz w dowód respektu i wdzięczności za ich wysiłek.”
(z uchwały Sejmu RP)
Minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński w tekście “Naszym obowiązkiem jest pamiętać” opublikowanym w ramach ogólnoświatowej akcji „Opowiadamy Polskę światu” organizowanej przez Polską Fundacją Narodową, Instytut Pamięci Narodowej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Polską Agencją Prasową, opisuje szczególny charakter wrześniowego święta.
W 1943 r. to właśnie tego dnia w wielkopolskiej Mosinie przeprowadzono aresztowania kilkudziesięciorga polskich dzieci, stanowiące ponure zwieńczenie masowej akcji represyjnej, w ramach której ujęto wiele polskich rodzin podejrzanych o współpracę z podziemiem niepodległościowym. Lapidarnym, lecz niezwykle wymownym zapisem tamtej tragedii jest telefonogram skierowany w ów wrześniowy dzień z posterunku niemieckiej żandarmerii w Mosinie do nadrzędnej komendy w Śremie: Akcja w Mosinie trwa nadal. Dzisiejszej nocy aresztowano 156 osób. Dziś ma być jeszcze aresztowanych 60 dzieci.
Spośród sześciu milionów obywateli Rzeczypospolitej zamordowanych w okresie II wojny światowej około 40% stanowiły właśnie dzieci i to ich tragedii oraz tragedii ich rówieśników poddawanych masowym wywózkom, wyniszczającej niewolniczej pracy czy uwięzieniu poświęcone jest nowe święto państwowe, którego ustanowienie jest odpowiedzią polskich władz na inicjatywy płynące od ostatniego pokolenia pamiętającego tamten czas wojny (…). Pamięć o tamtych dramatycznych doświadczeniach przeszłości jest naszym obowiązkiem – wobec ofiar, ale i wobec przyszłych pokoleń, którym tę pamięć jesteśmy zobowiązani przekazać
– zauważa prof. Piotr Gliński. Nowe święto pozwala na „na prezentację problematyki martyrologii dzieci polskich w obrębie systemu edukacji szkolnej oraz w przestrzeni medialnej, jako jeden z najważniejszych aspektów represji okupantów wobec Polaków w okresie II wojny światowej”.
Źródło: PFN.
Zdjęcie : Czesława Kwoka – nastoletnia ofiara Niemców, zabita zastrzykiem fenolu w obozie Auschwitz Birkenau. Miała wtedy niespełna 15 lat.