2023 rok został przez Senat RP ogłoszony Rokiem Mikołaja Kopernika. To w 2023 przypada 550. rocznica urodzin i 480. rocznica śmierci wielkiego astronoma. Z tej okazji wydawnictwo Egmont przygotowało w serii „Najwybitniejsi Naukowcy” album „Kopernik. Centrum wszechświata”. Komiks powstał na zamówienie wydawnictwa i w Polsce będzie miał swoją światową premierę 31 maja. Album przedstawia życie Mikołaja Kopernika, jego zainteresowania i drogę, która doprowadziła go do dokonania jednego z największych odkryć astronomicznych w dziejach. Twórcą komiksów z serii „Najwybitniejsi Naukowcy” jest hiszpański scenarzysta i rysownik Jordi Bayarri, który z tej okazji przyjedzie na Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie w Pałacu Kultury i Nauki.
Kopernik znany jest powszechnie jako ten, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”, niewiele osób jednak wie, że był również lekarzem, prawnikiem, dyplomatą, a nawet strategiem wojskowym. Prowadzenie badań, obserwacji i pomiarów wymagało od niego pracowitości i mądrości, ale napisanie książki, w której podzielił się swoimi poglądami wymagało, odwagi. I taki właśnie był Mikołaj Kopernik – pracowity, mądry i odważny. Mikołaj Kopernik był bardzo odważnym człowiekiem, bo kilkaset lat temu napisał książkę, która wywracała do góry nogami wszystko to, o czym mówili naukowcy, teologowie i filozofowie. Także ci, których szczerze podziwiał i z których prac się uczył.
– pisze w posłowiu do albumu dr Tomasz Rożek
Kopernik sam wymyślał przyrządy, konstruował je, szkicował mapy i obliczał odległości. A nade wszystko myślał. Po wielu latach pracy był gotów przedstawić światu swoje wnioski. A te były prawdziwą rewolucją. Kopernik wiedział, że wielu, w tym jego koledzy naukowcy, mu nie uwierzy. Wiedział, że będzie miał potężnych wrogów. Dlatego bardzo skrupulatnie wszystko opisał i narysował. Nie mógł sobie pozwolić na żadne błędy. Niestety nie do końca mu się to udało. Ale co do zasady miał rację. To nie Ziemia jest centrum Układu Słonecznego i nie wokół Ziemi wszystko krąży. Tym środkiem jest Słońce. Dzisiaj to wiemy – właśnie dzięki Kopernikowi.
Komiks pokazuje, co ukształtowało wielkiego astronoma i jak dzięki ciężkiej pracy i determinacji zrewolucjonizował dotychczasowy obraz świata. Na końcu albumu znajdują się krótkie biogramy najważniejszych postaci z otoczenia Kopernika m.in. jego rodziny, Johannesa Mullera, Georga von Peurbacha, Wojciecha z Brudzewa, Retyka, Johannesa Petreiusa czy Johannesa Schonera, a także szkice postaci oraz posłowie dr Tomasza Rożka, przybliżające postać astronoma oraz krótkie kalendarium jego życia. Konsultantem merytorycznym tomu jest Michał Kłosiński, kierownik i kustosz Domu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Jordi Bayarri, zapytany o największe wyzwanie podczas pracy nad albumem podkreślił, że poza kwestią ogromnej odpowiedzialności, jaką było opowiedzenie życia i dokonań Mikołaja Kopernika poprzez komiks, trudne było zobrazowanie ewolucji idei heliocentryzmu i walki Kopernika o jej udowodnienie. A jak poradził sobie z dokumentacją do albumu?
Jak zwykle we wszystkich komiksach z tej serii korzystałem z pomocy doktor Tayry M.C. Lanuzy-Navarro, która zajmuje się badaniami w zakresie historycznym i naukowym. Używałem też rzeczywistych zdjęć i starych rysunków, aby zilustrować miejsca w których przebywał Kopernik, a także ludzi, którzy go otaczali.
Czy cokolwiek zaskoczyło hiszpańskiego twórcę podczas pracy nad albumem? Podkreśla, że nie zdawał sobie sprawy z tego, jak ważną rolę w gospodarce i polityce naszego kraju pełnił Mikołaj Kopernik.
Jordi Bayarri będzie gościem tegorocznych Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie, gdzie spotka się z czytelnikami 26 i 27 maja. Podczas pobytu w Polsce odwiedzi również Toruń, gdzie zwiedzi Dom Mikołaja Kopernika i Muzeum Okręgowe, a także spotka się z przedstawicielami władz lokalnych i mediów oraz weźmie udział w spotkaniu autorskim.
Nie mogę się doczekać wizyty w Polsce! To będzie niezwykłe doświadczenie móc osobiście zobaczyć miejsca, w których Kopernik mieszkał i pracował. Czekam też na spotkania z czytelnikami – chcę się przekonać, jak moje komiksy są odbierane w Polsce. – podkreśla hiszpański twórca.
Patronat nad albumem „Kopernik. Centrum wszechświata” objęli: Miasto Toruń, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Miasto Frombork, Muzeum Mikołaja Kopernika, Centrum Nauki i Techniki EC1 oraz Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne.
„Najwybitniejsi Naukowcy” to przeznaczona dla młodych czytelników seria komiksowa prezentująca postaci ludzi nauki, których badania przyczyniły się do rozwoju ludzkości w różnych dziedzinach – medycynie, przyrodzie, fizyce czy astronomii. Komiksy z cyklu w przystępny sposób przybliżają biografie ludzi nauki, ich niezwykłą chęć zdobywania wiedzy, a także ukazują drogi, które doprowadziły ich do dokonania przełomowych dla świata odkryć. W materiałach dodatkowych znajdują się krótkie biogramy najważniejszych postaci występujących w albumie, posłowie Tomasza Rożka – doktora fizyki, dziennikarza, propagatora nauki i twórcy kanału Nauka To Lubię, oraz kalendarium odkryć bohatera albumu. Dotychczas w serii ukazało się dziewięć albumów. Patronat nad serią objął portal Nauka to Lubię Junior.
Kim jest Jordi Bayarri?
Jordi Bayarri (ur. 1972, Alboraia) to hiszpański rysownik i scenarzysta. Jest absolwentem Wydziału Sztuk Pięknych Politechniki w Walencji. Po studiach, wraz z innymi młodymi autorami, kolektyw self-publisherów 7 Monos i rozpoczął publikowanie serii „Magia&Acero”, za którą w 2002 roku zdobył Nagrodę Czytelników dla Najlepszego Komiksu Erotycznego na Międzynarodowych Targach Komiksu w Barcelonie. W 2003 roku rozpoczął współpracę z wydawnictwem Aleta i wydał album „Piel de Dragón”, a później serię fantasy „Entre Tinieblas”, za którą zdobył nagrodę dla najlepszego krajowego scenarzysty na Międzynarodowych Targach Komiksu EXPOCÓMIC w Madrycie w 2007 roku. W 2010 ukazała się jego powieść graficzna „La Ciudad Oculta de Alejandro Magno” jako zwycięski projekt pierwszej edycji nagrody „Dibujando Entre Culturas” Fundacji Tres Culturas.
Od 2012 roku Jordi Bayarri pracuje nad kolekcją „Najwybitniejsi Naukowcy”. Dotychczas komiksy z tej serii zostały przetłumaczone na osiem języków i opublikowane w sześciu krajach poza Hiszpanią. W 2020 roku autor otrzymał nagrodę Premios Antifaz Salón del Cómic de València za działania popularyzatorskie na rzecz promocji i upowszechniania czytelnictwa wśród najmłodszych. Od 2019 roku wydaje we współpracy z wydawnictwem Parramón serię historyczną dla młodych czytelników zatytułowaną „La divertida historia de la historia”.
Źródło: Wydawnictwo Egmont – materiały prasowe.