Widowiska muzyczne, akcje edukacyjne, wystawy, film dokumentalny, spacery historyczne, rekonstrukcję wydarzeń – 22 stycznia zaplanowano w całej Polsce obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego. Wydarzenia upamiętniające największy w XIX w. polski zryw narodowy są oddaniem hołdu poległym za ich patriotyzm, bohaterstwo i niezłomność.
Powstanie Styczniowe wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 r. i było największym powstaniem przeciwko zaborcy rosyjskiemu. Uczestniczyło w nim ponad 200 tys. osób, które wzięły udział w ponad 1,2 tys. bitwach i potyczkach. Klęska powstania nie przekreśliła szans na odzyskanie wolności. Zaborcom nie udało się złamać ducha narodu. Powstanie Styczniowe stało się dla następnych pokoleń bodźcem do dalszej walki o wolność, czego skutkiem było odzyskanie niepodległości po I wojnie światowej.
Obchody 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego w Polsce
W niedzielę rano wicepremier, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ma wraz z uczniami klas mundurowych złożyć kwiaty w kwaterze Powstańców Styczniowych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W południe zaś na Cytadeli Warszawskiej zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona, jak podaje MON, “bohaterskim powstańcom styczniowym walczącym o wolną i niepodległą ojczyznę straconym na stokach Cytadeli Warszawskiej i poległych w bojach z rosyjskim zaborcą”.
Z okazji rocznicy zaplanowano także na 22 stycznia widowisko muzyczne w Teatrze Narodowym inaugurujące wydarzenia upamiętniające Powstanie Styczniowe. Powstało przy współpracy Biura Niepodległa i Muzeum Historii Polski. Uczestnicy widowiska będą mieli okazję posłuchać koncertu „1863 – Ku Wolności. Koncert inaugurujący obchody 160. rocznicy Powstania Styczniowego”, który będzie transmitowany z Teatru Narodowego na antenie TVP Historia 22 stycznia o godzinie 19:00.
W nocy z 22 na 23 stycznia, od zmroku do godz. 22.00, na ścianie Centralnej Biblioteki Wojskowej od ul. Ostrobramskiej odbędzie się pokaz multimedialny materiałów ikonograficznych ze zbiorów biblioteki dotyczących Powstania Styczniowego. W poniedziałek po południu przy Bramie Straceń na Cytadeli Warszawskiej odbędzie się zaś uroczysty apel pamięci.
Wybrane wydarzenia
– 22 stycznia 2023 w Gdańsku – prezentacja w mediach społecznościowych i na stronie internetowej Oddziału IPN w Gdańsku sylwetek powstańców styczniowych, których nagrobki zostały wpisane do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.
– 22 stycznia 2023 w Łodzi – msza św. w intencji powstańców w kościele Wniebowzięcia NMP oraz uroczystości rocznicowe na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej 43 w Łodzi.
– 24-25 stycznia 2023 w Kielcach – prelekcje dla młodzieży i dorosłych, prezentacja monet kolekcjonerskich oraz wystawa poświęcona powstaniu styczniowemu w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” przy ul. Warszawskiej 5 w Kielcach.
Pamięć o powstańcach styczniowych na kolekcjonerskich monetach i wystawach
Z okazji rocznicy dostępne są dwie monety kolekcjonerskie przygotowane przez Narodowy Bank Polski – złoty 200 zł i srebrny 20 zł.
Do 31 stycznia będzie też można oglądać wystawę plenerową w Łazienkach Królewskich pod hasłem “Powstanie styczniowe 1863 roku”, a do 20 lutego – bezpłatnie zwiedzać wystawę zbiorów Centralnej Biblioteki Wojskowej “Powstanie Styczniowe” w Galerii Wystawowej Biblioteki.
Do 16 kwietnia na Zamku Królewskim w Warszawie prezentowana będzie wystawa pod hasłem “Miłość i obowiązek. Powstanie Styczniowe 1863”. Można obejrzeć m. in. pamiątki ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego. Na uwagę zasługują m.in. ornamentowana szabla gen. Mariana Langiewicza, para pistoletów z zamkiem kapiszonowym gen. Ludwika Mierosławskiego i sztucer gen. Apolinarego Kurowskiego. Ekspozycja ma też uwzględniać szczególnie wątki powstania na Litwie, w tym niedawne odnalezienie szczątków i pamiątek po bohaterach 1863 r. na wileńskiej Górze Zamkowej.
160. rocznica Powstania Styczniowego w mediach
– TVP Historia, 22 stycznia 2023 r., godzina 16:30 teleturniej „Giganci Historii”, który przybliży fakty polskiego zrywu powstańczego.
– „1863 Równość, Wolność, Niepodległość” 26 stycznia 2023 r. godzina 18:40. Cykl informacyjny opisujący przebieg walk powstańczych, organizację, przywódców oraz realia przed powstaniem i po nim.
– TVP1 (godz. 13:00) i TVP Dokument (godz. 22:00) wyemitują 22 stycznia 2023 r. film dokumentalny „Rok 1863” Przemysława Bednarczyka.
– Program 1 Polskiego Radia 22 stycznia 2023 r. godzina 21:05, premierowe słuchowisko Piotra Skotnickiego pt. „Elegia Styczniowa”.
Edukacja z portalem www.powstanie1863-64.pl
Nauczyciele oraz uczniowie mogą skorzystać z pakietu edukacyjnego zawierającego scenariusze lekcji, wypisy ze źródeł, kolorowanki i quizy. Znajdą się w nich artykuły historyczne, sylwetki bohaterów zrywu, wywiady, podcasty i audiobooki. W planach jest produkcja filmów dokumentalnych i fabularnych o bohaterach Powstania. Materiały będą dostępne na stronie www.powstanie1863-64.pl.
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: gov.pl, dzieje.pl, Facebook, Wikimedia Commons.